قلمه زدن

 

قلمه قسمتي از شاخه،برگ يا ريشه است که از گياه مادري جدا ميشود ودر شرايط مساعد جهت ريشه زايي قرارميگيرد.قلمه انواع مختلفي دارد که 
که به برسه گروه قلمه  ريشه،قلمه شاخه و قلمه برگ تقسيم ميشود.در زير چند روش مهم آن را توضيح ميدهيم:
 
الف)قلمه ريشه
گياهاني مانند گل ابريشم و بگونيا تکمه را ميتوان به اين روش تکثير نمود.قلمه ريشه به صورت افقي يا عمودي در محل کشت ميشود.در صورت کشت عمودي
بايد دقت نمود که طرفي از ريشه که به طوقه نزديکتر است،بالاترقرارگيرد.
 
ب)قلمه شاخه
اين روش نسبت به انواع ديگر،متداول تر است.در اين روش قسمتي از شاخه که جوانه جانبي يا انتهايي دارد،از گياه مادري جدا و براي ريشه زايي در محيط مناسب قرار
ميدهند.
پس از توليد ريشه،آن را به صورت مستقل ميکارند.شاخه ايي که براي تهيه قلمه انتخاب ميشود،ممکن است يکي از سه نوع زير باشد:<<خشبي>>(چوب سخت)،
<<نيمه خشبي>>(چوب نيمه سخت)يا<<علفي>>.براين اساس،قلمه هاي شاخه را به سه دسته تقسيم ميکنند.در قلمه خشبي از قسمت خشبي
ساقه گياه مادري ;يعني بخشي که خوب رشد کرده است،ودر نوع نيمه خشبي از بخشي که نيمه خشبي است،قلمه را انتخاب ميکنند.قلمه علفي
هم از جوانترين قسمت ساقه است ودر قلمه جوانه،فقط از جوانه هاي موجود روي شاخه استفاده ميشود.
قلمه خشبي با توجه به اين که چه مقدار از چوب سال قبل را دارد،به سه دسته تقسيم ميشود:
قلمه خشبي ساده .
اين نوع قلمه خشبي از يک قطعه شاخه يکساله تهيه ميشود و بدون چوب سال قبل است.
قلمه خشبي پاشنه دار.
در اين نوع قلمه،تکه کوچکي از شاخه دوساله نيز همراه شاخه يکساله است.
قلمه خشبي قنداقه دار.
در اين نوع،چند سانتيمتر از شاخه دوساله باشاخه يکساله همراه است;يعني نسبت به قلمه پاشنه دار مقدارشاخه دوساله بيشتر است.
 
ج)قلمه جوانه
اگر مقدار شاخه براي تهيه قلمه شاخه،که هميشه چند جوانه دارد،کافي نباشد،ميتوان ازيک شاخه ،چندين قلمه که هرکدام يک جوانه دارند،
تهيه نمود.به اين ترتيب که شاخه را به قطعات کوچک 1-2سانتي متري تقسيم ميکنند.
هر قطعه را مانند يک قلمه کامل در ماسه يا خاک ميکارند.
 
هرگاه قطر شاخه اصلي يا مادري زياد باشد،مانند قلمه قنداقدارآن را ازوسط دو نيم کرده و سپس ميکارند.اين طرز قلمه در تکثيردرخت توت و مو
نتيجه رضايت بخش دارد.
 
د)قلمه برگ
گاهي از برگ بعضي گياهان نيز براي تکثير آنها استفاده ميشود.ليموترش و پرتقال را ميتوان از طريق قلمه برگ تکثيرنمود;به اين شرط که
در زمان قلمه زدن مقدار کمي از ساقه پايه مادري همراه برگ باشد.
شرايط موفق در  قلمه زدن:
گياهان،نميتوانند در هر شرايطي پرورش يابند.بويژه اندامي از گياه که تازه از پايه مادري خود جدا شده باشد،به رايط مناسبترو مراقبت بيشتري نياز خواهد داشت.
بنابراين شرايط را بايد خوب شناخت و آن را براي قلمه فراهم نمود.از سويي،خود قلمه نيز بايد مشخصاتي داشته باشد.دراين بخش،به شرايط
ومشخصات قلمه خواهيم پرداخت.
 
الف)شرايط داخلي:
منظور از شرايط داخلي،خصوصيات خود گياه است;يعني خود قلمه بايد ويژگيهايي داشته باشد،تا با قرار دادن آن در محيط مناسب،بتوان انتظار رشد
گياه سالم و شادابي جديدي داشت.درزير چند مورد از اين شرايط توضيح داده ميشود:
-سن قلمه.با توجه به نوع گياه،سن قلمه،يعني سن آن قسمت از اندام گياه که از آن قلمه تهيه ميشود،متفاوت است.
در بسياري از انواع قلمه،عمر قلمه حدود يکسال،ولي دربعضي ديگر بيشتر است.براي مثال،درختاني مانند زيتون،پس از گذشت چند سال 
ازسن شاخه قادر به توليد ريشه هستند.البته امروز،از شاخه هاي جوان زيتون نيز براي تهيه قلمه،استفاده زيادي ميکنند و براي ريشه دهي مطلوب،آنها را در گلخانه هايي نگهداري ميکنند که هواي داخل آنها با پودر پاشي آب،مرطوب نگاهداشته ميشود.(گاخانه  ميست)
-مقدار مواد ذخيره ايي قلمه.چون قلمه در ابتدا ريشه ندارد(به جز قلمه ريشه که در واقع بخشي از ريشه است)،بنابراين،هرقدر مواد ذخيره ايي دردرون بافتهاي آن بيشتر باشد،به همان ميزان احتمال گرفتن قلمه نيز بيشتر ميشود.پس بهتر است قلمه را در اوايل يا اواسط دوره استراحت از پايه مادري جدا کنند و بکارند.زيرا،در اين زمان هنوز شيره گياهي به جريان نيفتاده و به مصرف تغذيه آن نرسيده است.
-جهت يا قطب قلمه.هنگامه قرار دادن قلمه در خاک،دقت کنيد آن قسمت از شاخه که روي پايه مادري به طرف جوانه انتهايي است،همچنان به طرف بالا باشد.در صورتي که قسمت انتهاي فوقاني قلمه در زير خاک قرار داه شود و بخش تحتاني آن در بالا قرار گيرد،ريشه دار شدن قلمه دچار مشکل ميشود.
-طبيعت و ساختمان گياه.بعضي از گياهان،مانند تعدادي از درختان ميوه و کاج،با وجود داشتن همه عوامل،طبيعت و ساختمان گياه به گونه اي هستند که نميتوانند ريشه توليد کنند.براي تکثير اين دسته از گياهان بايد از روش هاي ديگري استفاده کنيد.
 
ب)شرايط خارجي
از عوامل بيروني يا محيطي که براي گرفتن قلمه موثرند،ميتوان موارد زير را نامبرد:
 
-نوع بستر کشت.بستر کشت قلمه،مکاني است که براي حفظ رطوبت قلمه و ايجاد شرايط مناسب براي رشد ريشه،از آن استفاده ميکنند.
بستر کشت قلمه را ميتوانيد از ماسه بدون خاک،خاک اره،تورب،مخلوطي از ماسه،تورب و آب انتخاب نماييد.در هرحال،بستر رشد قلمه بايد ضمن حفظ رطوبت کافي،بتواند مقدار زيادي هوا نيز در بين ذرات خود نگه دارد.همچنين،<<تورب به موادي گفته ميشود که از پوسيده شدن مواد عالي در باتلاقها بدست مي آيد.>>.
امروزه در ايستگاه <<ايست مالينگ>>،يکي از ايستگاههاي معروف تحقيقاتي اصلاح وتوليد پايه ها،براي بستر کشت از يک لايه گرانول پوست کاج به ارتفاع حدود7/5سانتي متر،روي يک لايه ماسه دانه ريز،به ارتفاع 20سانتي متر استفاده ميکنند.وجود ماسه براي اطمينان از انجام زهکشي کامل بستر کشت ضروري است.
 
-هوا.چون هوا براي توليد ريشه لازم است،بنابراين،بستر کشت قلمه بايد هوا داشته باشد.حتي،قلمه هاي مسن يا خشبي را بايد براي دسترسي آنها به هواي بيشتر،ه طور مايل در خاک فرو کنند،تا به هواي آزاد نزديکترباشند.
 
-حرارت.هرچند که برحسب نوع گياه ميزان حرارت لازم براي ريشه دهي قلمه متفاوت است،اما بطورکلي ميتوان گفت که دماي مناسب براي پيدايش ريشه قلمه حدود 21-27درجه سانتيگراد در روز و 15درجه در شب است.بايد اضافه کنيم که چون قلمه هاي مسن يا خشبي را بايد زمان استراحت گياه در خاک گذاشت.براي اينکه اندامهاي هوايي آن قبل از ريشه بيدار نشوند،بهتر است قلمه را در سکوي گرم گلخانه بکاريد ويا به هرصورت کاري انجام دهيد که بستر قلمه حرارت مناسبي داشته باشد.گاهي براي گرم شدن بستر کشت قلمه ها(ايجاد پاگرما)،المنتهاي برقي در عمق بسترکشت کار ميگذارند.براي ريشه دار شدن قلمه هاي درختاني مانند سيب استفاده از پاگرما ضروري است.
 
-رطوبت.از ديگر عوامل موثر براي موفقيت در ازدياد قلمه است.يعني بايد در بستر کشت قلمه،رطوبت به اندازه مناسب وجود داشته باشد.در قلمه هاي جواني که هنگام کشت تعدادي برگ دارند،بايد رطوبت هواي اطراف قلمه بيشتر ازرطوبت خاک باشد.براي اين منظور،همانطور که قبلا گفته شد،براي ريشه دار کردن قلمه هاي جوان يا علفي،گياهاني مانند زيتون،در گلخانه هاي بزرگ،بايد از روش مه پاشي آب در هواي گلخانه به منظور تامين رطوبت استفاده کنيد.در اين گلخانه ها آب به صورت مه بر روي سطح قلمه يا بستر کاشت پاشيده ميشود.گاهي براي اينکه قلمه رطوبت خود را تا ريشه دار شدن از دست ندهد،اطراف اندامهاي هوايي گياه را براي مدتي با نايلون مي پوشانند.
 
-نور.به نظر ميرسد که نور از ريشه دهي جلوگيري ميکند;يا به عکس وجود نداشتن نور در ريشه دهي موثر است.نشان داده شده که نور اثري منفي بر آغازيدن ريشه دارد.تابش آزمايشي با نورسفيد،بر قسمتهاي پايين قلمه هاي سپيدار و بيد در حين دوره ريشه زايي،از رشد آن جلوگيري ميکند.قلمه هاي نرم و علفي دربرابر نور(به علت نقشي که نور در فرآيند فتوسنتز و توليد کربوهيدراتها دارد)،واکنش نشان ميدهند;اما قلمه هاي چوب سخت گياهان خزان دارکه مواد غذايي کافي دارند و بي سبزينه اند،در تاريکي بهتر ريشه ميدهند.بديهي است که بعد از توليد ريشه ،وجود نور ضروري است.
 
طرزتهيه قلمه
تهيه قلمه،روشي ساده است که در مقايسه با روش کشت بذر،به زمان و حوصله کمتري نياز دارد.براي انجام اين کار بايد به موارد زير توجه کرد:
قلمه هاي چوب سخت در طول دوره خواب گياه وبيشتر از شاخه هايي که در طول فصل رشد گذشته به وجود آمده اند،تهيه ميشود.قلمه  هاي گياهاني که به راحتي تکثير ميشوند،معمولا بايد از پاييز تا اوايل زمستان بدست آورد.اين قلمه ها بلافاصله در يک خزانه(يک قطعه زمين که حوب زهکشي،آبياري و محافظت ميشود و قلمه ها يکسال در آن باقي ميمانند}يا به طور مستقيم در باغ کاشته ميشود.از زميني که خاک آن سنگلاخي،سنگين يا ساختمان ضعيف بوده و بويژه در زمستان غرقاب ميشود،نبايد استفاده کرد.اگرچه تا حد ممکن کشت قلمه در اوايل زمستان ترجيح داده ميشود;اغلب کشت آن تا پاييز نيز ادامه پيدا ميکند.در اوايل بهار،نبايد اجازه داده شود که قلمه ها خشک شوند و ممکن است آبياري ضروري باشد.طول قلمه هاي چوب سخت معمولا 25-40سانتي متر است.اغلب نصف طول آنها در داخل خاک قرار ميگيرد;اما در شرايطي که احتمال خشک شدن وجود دارد،دوسوم تا سه چهارم طول قلمه نيز بايد در داخل خاک فرو برود.خاک به دقت و به طور کامل آماده شود.اگر به طور عميق شخم خورده باشد،قلمه ميتواند بدون استفاده از يک بيل در داخل خاک قرار داده شود.در روش ديگر،با قرار دان قلمه ها در پلي اتيلن هاي سياهي که روي زمين گسترده شده اند،نتايج بهتري به دست مي آيد
براي زودتر ريشه دارشدن قلمه،ميتوان ته قلمه را در يک هورمون ريشه زا قرار دارد.از جمله هورمون هايي که براي اين منظور استفاده ميشود،هورمون ()يا ايندول بوتيريک اسيد است;و به صورت پودرو يا محلول قابل کاربرد دارد.
 
-اکنون قلمه را آبياري کرده،ودر يک کيسه پلي اتيلن بگذاريد.قلمه نبايد با کيسه پلي اتيلن تماس يابد.بايد دانست که بيشتر قلمه ها بعد از ريشه دهي به نور نياز دارند،ولي بايد دور از نور مستقيم آفتاب و نيز يخبندان باشد.جهت نگهداري رطوبت،لازم است قلمه را مرتب مه پاشي نمود.
 
-وقتي شاخه هاي جديدي روي قلمه ظاهر شدند،معلوم ميشود که قلمه ريشه دار شده و گرفته است.حال زمان آن است که کيسه پلي اتيلن را برداشته و قلمه به نور مستقيم آفتاب عادت داده شود.البته بهتر است آن را از تابش مستقيم آفتاب تابستان دور نگه داشت.
 
-در بهار از مقداري  کود شيميايي استفاده ميکنند و نيز قلمه بايد به طور حتم از يخبندان زمستان سال بعد محافظت شود و بايد مراقب بود تا در اثر آبياري بيش از اندازه ريشه هاي جوان قلمه پوسيده نشود و بايد ميزان آبياري را کاملا کنترل کرد.
قلمه زدن در بعضي از گونه هاي گياهي در تمام طول سال امکان پذير است،اما بهتر است آن را در بهار و اوايل تابستان تهيه کرد;زيرا جريان شيره گياهي در اين زمان و هنگام شروع مجدد برگ دهي بيشتر است.  



:: موضوعات مرتبط: درسی، ،
نويسنده : حسن طاوسی


پیوندزدن گیاهان

آموزش پیوند زدن درختان میوه

آموزش پیوند زدن درختان میوه

پيوند از نظر فيزيولوژيكي و بيولوژي

پيوند زدن كه در حقيقت عبارت از زخم كردن و قطع مقدار زيادي از شاخ و برگ گياه و بعداً مجبور كردن دو نبات مختلف به زندگاني با يكديگر است، تغييرات فيزيولوژيكي و بيولوژيكي مخصوصي در گياه پيوندي جديد به وجود مي آورد.

جوش خوردن پيوندك و پايه

براي اينكه فسمت هاي مختلف دو گياه بتواند با يكديگر زندگاني كرده و توليد نهال جديد كند و بهره كافي دهد بايد اتصال اين دو قسمت با يكديگر كامل باشد يعني باهم جوش خورده يكي شود.اين موضوع ممكن نيست مگر آنكه پايه و پيوندك با يكديگر نمو نموده و سلولهاي محل اتصال با يكديگر شروع به فعاليت كرده نسج جواني به وجود آورد.براي حصول اين مقصود، بايد دو طبقه مولده پايه و پيوندك با يكديگر منطبق شده به يكديگر بچسبند يعني هيچ قسم مانع از مايع يا جامد و يا بخار بين آنها قرار نگيرد.

در نباتات علفي تقريباً تمام سلولهاي پايه و پيوندك نمو كرده يك نوع سنجش پارانشيمي توليد مي كند كه فضاي بين پايه و پيوندك را پر مي نمايد.در نباتات خشبي اين عمل تقريباً فقط بوسيله سلولهاي طبقه مولده انجام مي گيرد.پس از آنكه فضاي بين پايه و پيوند به وسيله اين نسج پر شد يك طبقه از سلولهاي آن تبديل به طبقه مولده شده و شبيه پلي رابط بين طبقه مولده پايه و اين طبقه در پيوندك مي شود كه من بعد مانند كامبيوم معمولي درخت در داخل توليد آوندهاي چوبي نموده و در خارج تشكيل آوندهاي آبكشي مي دهدو بدين ترتيب اتصال و يكسره شدن آوندها از پايه به پيوند عملي مي شود.

در نباتات دو لپه اگر مانع تجانس پايه و پيوندك در بين نباشد جوش خوردن دو قسمت درخت پيوندي حتمي است ولي در نباتات يك لپه اين امر غير ممكن است و اگر هم پايه با پيوندك جوش بخورد دوام آن حداكثر يك سال خواهد بود.( بنا بر تجربيات شوبرت در كتاب موليش) علت عدم موفقيت درپيوند كردن نباتات يك لپه مانند درخت خرما ، فقدان ساختمان ثانوي و عدم وجود طبقه مولده متصل به هم مي باشد.

قرابت پيوندك با پايه

جوش خوردن پايه و پيوندك تابع دقت در عمل قرار دادن پيوندك روي پايه مي باشد ، يعني دو طبقه مولده بايد حتماً با يكديگر تماس حاصل كنند ولي براي منظور مورد بحث يعني جوش خوردن دو قسمت با يكديگر اين شرط كافي نيست زيرا علاوه بر لزوم تطبيق دو طبقه مولده طبيعت دو گياه مورد عمل نيز بايد با يكديگر وفق دهد و يا به عبارت ديگر تجانس و قرابتي نيز بين انها برقرار باشد.تا عمر درخت پيوندي زياد شده و بهره كافي دهد.در پاره اي از نباتات مشاهده مي شود كه دو نوع گياه مختلف مانند درخت گلابي و درخت به كاملاً با يكديگر جوش خورده توليد درختي پر بهره و نسبتاً قوي مي نمايد.در بعضي از درختان ديگر حتي افراد يك جنس را كه ژانر مي نامند نمي توان با يكديگر پيوند نمود مثلاً سيب و گلابي كه هر دو از يك جنس ولي جور مختلف مي باشند اغلب با يكديگر جوش نمي خورند و اگر هم اتفاقاً پايه .و پيوندك با يكديگر جوش خورد عمر درخت پيوندي خيلي كوتاه مي باشد و از نظر اقتصادي كم بهره خواهد بود.اين قرابت و تجانس كه امري است طبيعي گاهي به اندازه كار پيوند زدن را مشك مي كند كه پاره اي از درخت هاي سيب را نمي توان با يكديگر پيوند نمود.مثلاً درخت سيبي كه داراي چوب نرم است و درخت سيبي كه چوب آن سخت مي باشد با يكديگر قابل پيوند نيست.

موضوع تجانس بين پايه و پيوند كه از مسائل مهم پيوند زدن و يكي از شرايط لازم موفقيت در عمل پيوند مي باشد كاملاً تجربي است .يعني فقط عمل و ازمايش نشان مي دهد كه چه نوع گياهي يانبات ديگر قابل پيوند كردن است.

در قاعده عمومي و بطور كلي مي توان گفت كه گونه هاي مختلف يك جنس با يكديگر قابل پيوند كردن مي باشد.موفقيت در پيوند دو جنس مختلف مشكل و به طور استثناء حاصل مي شود ودر چنين مواقع درخت پيوندي ضعيف و يا كم عمر است و پيوند افراد و خانواده مختلف با يكديگر غير ممكن است.

اثر متقابل پيوندك و پايه روي يكديگر و نتايج آن

عده اي از دانشمندان ( من جمله موليش) معتقد هستند كه پايه و پيوندك در يكديگر تاثير ندارند زيرا هيچ يك از تغييرات حاصله ارثي نيست و با بذر قابل تكثير و توليد مجدد نمي باشد.دسته اي ديگر مانند دانيل و بوف عقيده دارند كه تاثير متقابل دو قسمتي كه با يكديگر زندگاني مي كنند زياد است و اين تغييرات ارثي مي باشد و حتي ممكن است منجر به ايجاد گونه جديدي بشود مانند بذري كه از پيوند كلم معمولي روي ريشه شلغم به دست مي آيد.

1- در پاره اي از درختان رنگ ميوه و يا رنگ برگ و گل در اثر انتخاب پيوند مناسب تغيير مي كند مثلاً اگر يك گوجه فرنگي را كه داراي برگهاي قرمز رنگ است روي گوجه آمريكايي پيوند كنند رنگ برگ آن تيره تر مي شود تا آنكه همان گونه را روي گوجه معمولي پيوند بزنند.

2- نتيجه ديگر اثر متقابل پايه و پيوندك مقاومت بيشتر درخت پيوندي به بيماريها و سرماي زياد مي باشد.

3- يكي ديگر از تاثيرات پيوند كردن درختي كم شدن عمر بعضی از درختان پيوندي است.هر گاه پسته معمولي را روي درختي از گونه خود و يا از گونه آتلانتيكا پيوند كنند درخت پيوندي در حدود دويست سال عمر مي كند ولي درخت پسته اي كه در آن پيوندك پسته معمولي و پايه درخت بنه با چاتلانقوش باشد بيش از 60 يال عمر نمي كند

فوايد پيوند

1- در گياهاني كه نمي توان آنها را با قلمه و يا پا جوش ازدياد نمود براي حفظ مشخصات خارجي و داخلي يعني ژنتيكي پايه مادري از پيوند استفاده مي نمايد به عبارت ديگر پيوند كردن تغييري در خواص ظاهري و يا باطني پيوندك نمي دهد.

2- درختان كهن كه به علتي قسمت هوايي ان از بين رفته و يا فرسوده شده باشد ولي ريشه آن قوي و فعال است مي توان ان درخت را به وسيله پيوند جوان كرد و اين عمل را نسبت به نوع درخت تا حداكثر 5 مرتبه تكرار نمود.

3- در درختان ضعيف كه مقدار ريشه در آنها كم بوده و يا طبيعاتاً قادر به جذب شيره خام به اندازه كافي نمي باشند با پيوند كردن شاخه ريشه داري به تنه ان جبران كمبود شيره خام را نموده قسمت هوايي چنين درختي قوي مي گردد.اين كاملاً كاملا شبيه به تزريق خون در بدن بيماري است كه مقدار زيادي از خون خود را از دست داده باشد با اين تفاوت كه نزد انسان پس از يك يا چند مرتبه تزريق كمبود خون تامين شده و تكرار عمل لازم نيست ولي در درختان اين تزريق شيره خام اضافي بايد هميشگي باشد و به اين جهت است كه با پيوند كردن پايه ريشه داري كه در نزديكي درخت مورد عمل كاشته شده براي هميشه منبع شيره خامي در دسترس آن قرار مي دهند.

4- اغلب اتفاق مي افتد كه در زمستان جانوران جونده مانند خرگوش به باغ آمده پوست درختان را مي جوند و از اين را ه اغلب باعث خشك شدن درخت مي گردند.براي نجات درخت از مرگ حتمي كافي است دو سر شاخه جوان را در بالا و زير خم حاصله از دندان جانور به طوري كه بعداً شرح خواهيم داد پيوند كنند.

پس از دو يا سه سال شاخه هاي جوان پيوند شده قوي گرديده و علاوه بر رساندن مقدار كافي شيره خام به درخت وزن قسمت هوايي آن را نيز تحمل نموده تاج درختبر جا مي ماند و در اين موقع اگر شدت آسيب زياد باشد به حدي كه نتوان باقي مانده تنه زخمي درخت را يعني قسمتس كه بين دو محل پيوند قرار گرفته نگاه داشت آن را قطع مي كنند و درخت به جاي يك تنه داراي چهار پايه خواهد شد.

5- هر گاه درختي در محل معيني نتواند به وسيله ريشه خود تهيه مواد غذايي كند از پيوند استفاده نموده درخت مطلوب را روي پايه ديگري كه قرابت و تجانس با درخت مورد بحث داشته باشد پيوند مي نمايند مانند بادام كه در اراضي مرطوب نمي توانند زندگاني كنند و يا رازقي در خاكهاي آهكي در اين صورت بادام را روي گوجه و رازقي را روي ياس معمولي كه قادربه زندگاني در خاك آهكي مي باشد پيوند مي كنند.

6- در درختاني كه روي ريشه خود ضعيف و يا زيادتر از حد معمول و لازم قوي مي شوندباغبان با پيوند نمودن اين نوع درختان روي پايه مناسب ديگر قدرت و يا ضعف قسمت هوايي درخت مورد عمل را بنابر ميل خود تغيير مي دهد.مانند پيوند درخت گلابي روي پايه به.درخت به طبيعتاً كوتاه و تقريباً درختچه است و ريشه آن نيز كم و سطحي مي باشد.پيوند درخت گلابي روي درخت به از اين ضعف و كمي ريشه استفاده نموده كوتاه و كم رشد مي شود ولي در عوض داراي ميوه شيرين تر و كمي مرغوب تر مي گردد.

7- در پاره اي از درختان مانندپسته گل نر و ماده از يكديگر مجزا و روي دو درخت جدا قرار دارد به نحوي كه اگر تمام درختان پسته در باغي به تنهايي از درخت نر يا ماده تشكيل شده باشند آن باغ هيچگاه بهره نخواهد داد.و لازم است حتماً هر دو نوع درخت را نزديك يكديگر كاشت.معمولاً در بدر تاسيس باغ پسته براي هر 9 عدد درخت پسته ماده يك درخت نر به منظور تامين مقدار لازم پلن يا گرده براي تلقيح مي كارند ولي در اغلب باغات كهنه مانند باغات پسته دامغان مشاهده مي شود كه تمام درختان باغ از نوع ماده مي باشندو مقدار حصول باغ پسته بسته به وزش باد يا وجود يك درخت يا چند درخت نر در باغات مجاور مي باشد و بنابراين اولاً درختان هر سال ميوه نمي دهندو يا اگر ميوه دار شوند، مقدار آن سيار كم مي باشد.براي رفع اين عيب و اصلاح باغ كهنه بايد از پيوند استفاده نمود.به اين طريق كه روي پاره اي از درختان ماده كه به فاسله منظمي از يكديگر قرار دارند يك شاخه را باجوانه درخت نر پيوند مي نمايند تا هر سال مقدار كافي گرده براي بارور كردن گلهاي ماده موجود باشد و بهره برداري از باغ هر سال منظم و مرتب گردد.

8- معمولاً گياهاني كه از بذر يا هر وسيله غير تناسلي به غير از پيوند به وجود مي آيند پس از مدتي زندگاني و رسيدن به حد بلوغ كه بطور متوسط 6تا 7 سال به طول مي انجامد شروع به ميوه دادن و يا گل كردن مي نمايد.در صورتي كه اگر همين درختان بوسيله پيوند زياد شوند پس از مدت كوتاهي كه حداكثر از 2تا3 و يا 4 سال تجاوز نمي كند شروع به گل كردن و ميوه دادن مي نمايد. بنابراين يكي ديگر از فوايد پيوند تسريع در بهره برداري مي باشد.

9- در آزمايشگاه ها مخصوصاً در مورد اصلاح ميوه و يا ايجاد انواع جديد بوسيله دو رگ گيري لازم است كه قبلاً نوع ميوه حاصله مورد آزمايش قرار گيرد و كاشتن بذر هميشه حصول مقصود را به تاخير مي اندازد در صورتي كه پيوند دوره آزمايش را كوتاه مي كند.

10- در پاره اي درختان پيوند قدرت بار دادن درخت پيوندي را زياد مي كند.

11- معمولاً تكثير مكرر گياهي در مدت طولاني با تقسيم ريشه يا بذر خالص نيكو و جلب توجه گياه را از بين برده و محصول نامرغوبي جايگزين ميوه يا گل مرغوب آن مي گردد و اين خاصيت در اصطلاح علمي انحطاط يا دژنرسانس نام دارد .مثلاً گل كوب را هر گاه به وسيله تقسيم غده ريشه ازدياد نمايند پس از مدتي گلها كوچك و نامرغوب مي شود.براي جلوگيري از انحطاط و يا اقلاً به تاخير انداختن آن مي توان از قلمه و يا پيوند استفاده نمود.

12- بعضي از درختان توليد پاجوش فراوان مي كنند. پاجوش زياد باعث ضعف درخت مي شود و قطع و بر طرف كردن آنها نيز دشوار و مستلزم مراقبت دائمي و هزينه مي باشد.مانند انواع ياس درختي و پاره اي از گل هاي سرخ و نسترن براي رفع اين زحمت اغلب گل يا ميوه مطلوب را روي پايه اي كه طبيعتاً پاجوش نمي دهد پيوند مي نمايند.

13- اغلب مشاهده مي شود كه درختي با دارا بودن تمام شرايط لازم براي ميوه دادن مانند سن بلوغ قدرت كافي و عدم شاخ و برگ زياد معهذا ميوه نمي دهد.علت اين امر هنوز كاملا روشن نيست ولي تجربه نشان داده است كه هر گاه چند جوانه گل از درخت همجنس روي يكي از شاخه هاي آن پيوند كنند درخت مورد عمل در سالهاي بعد مرتباً ميوه خواهد داد.

فصل پيوند

بنابر آنچه بيان شد موقع پيوند زدن زماني است كه گياه در دوره فعاليت يعني شيره نباتي در جريان باشد.بنابراين از نظر علمي در هر موقع از ستال به استثناي موقعي كه گياه در دوره استراحت به سر مي برد و شيره نباتي راكد گرديده مي توان عمل پيوند را انجام داد.

اين نظريه در عمل به اشكالاتي بر مي خورد كه عملا موقع پيوند زدن را محدود مي كند.

1- مقدار زياد شيره نباتي مانع ايجاد تماس بين پيوندك و پايه در ناحيه طبقه مولده و جوش خوردن آنها با يكديگر مي شود و به اصطلاح باغبانان پيوندك در شيره نباتي مايع مانع ايجاد تماس بين پيوندك و پايه در ناحيه طبقه مولده و جوش خوردن آنها با يكديگر مي شود و به اصطلاح باغبانان پيوندك در شيره نباتي خفه مي گردد.

2- حرارت زياد باعث تبخير فوق العاده پيوندك شده و قبل از آنكه سلولهاي طبقه مولده يكي شوند و شيره نباتي كافي به پيوندك برسد، گرما پيوندك را خشك نموده از بين مي برد.

3- سرماي زمستان و يخبندان و بطور كلي حرارت كمتر از 10 درجه در هواي اطراف پيوندك نيز مانع فعاليت سلولهاي نامبرده گرديده جوش خوردن پيوند را غير ممكن مي سازد.

بنابر آنچه گفته شد عملاً در دو فصل بطور حتم مي توان گياهان را پيوند كرد .يكي در فصل بهارپس از بيدار شدن پايه و قبل از انكه شدت جريان شيره نباتي زياد شود و يا انكه سرماي اول بهار مانع فعاليت سلولهاي قسمت هوايي گياه گردد و ديگري در اواخر تابستان و يا ائايل پائيز (بنا بر نوع درخت ) كه جريان شيره نباتي تا اندازه اي كند شده و سرماي زمستان هنوز فرا نرسيده است.بديهي است كه هر گاه ممكن شود با وسايل مناسبي از اثر سوء گرماي تابستان جلوگيري به عمل آيد و يا آنكه گرماي هواي محل اجازه دهد مي توان درفصل نامبرده نيزعمل پيوند را انجام داد.



وسايل و لوازم پيوند زدن

اين ادوات عبارتند از : اره بزرگ و كوچك – داسك – قيچي باغباني – چاقوي پيوند زني – داس مخصوص جهت تهيه پايه در پيوند اسكنه – ريسمان و چسب پيوند مي باشد.

ريسماني كه در پيوند زدن به كار مي رود بايد داراي شرايط زير باشد :

1- در مقابل آفتاب و رطوبت زود نپوسد.

2- ريسمان بايد به اندازه كافي قابل كشش باشد تا مانع نمو قطري پايه در محل پيوند نگرددزيرا اگر ريسمان فاقد اين خاصيت باشد پيوندك از بالاي محل پيوند نمو زياد نموده و متورم مي گردد در صورتي كه پايه در آن نقطه نازك و ضعيف مي ماند و اين امر ممكن است در آتيه باعث سستي درخت پيوندي گرديده و در اثر جزيي حادثه و يا وزش باد نسبتاً شديدي قسمت پيوندي درخت از پايه جدا شود.

3- ریسماني كه براي بستن به كار مي رود نبايد در اثر رطوبت كوتاه شود و يا به اصطلاح معروف « آب برود» زيرا در اين صورت ريسمان كوتاه شده به پايه و پيوندك فشار وارد آورده مانع نمو و رشد قطري شاخه مي گردد.در عين حال رطوبت و حرارت نبايد موجب طويل شدن ريسمان گردد چه در اين جالت ريسمان از دو شاخه باز شده و نتيجه مطلوب ازبستن پيوندك و پايه حاصل نمي شود.هر اندازه درخت قوي و ضخيم تر است ريسمان نيز بايد كلفت تر و محكم تر باشد.

4- ريسمان بايد به اندازه كافي محكم باشد تا در اثر قطور شدن شاخه ريسمان قبل از موقع مناسب پاره نشود.

انواع ريسمان

ريسمانهاي مختلفي كه براي بستن پيوندك به كار برده مي شود عبارت است از : ريسمان پشمي – پنبه اي – علفي و يا پوست پاره اي از درختان مانند پوست درخت بيد و غيره.

براي بستن انواع پيوند هاي نازك و متوسط ريسمان پشمي وسيله خوبي است .رطوبت در اين نوع ريسمانها تاثير ندارد.مخصوصا اگر در موقع تهيه آنها شم مورد استفاده را مدتي در روغن گذارده باشند.قوه كشش پشم نيز به اندازه كافي مي باشد.

در رسمان پنبه اي نيز تغييرات جوي مخصوصا رطوبت تاثير نداردولي قوه كشش آن كم است و در بستن درختان سريع الرشد مانع نمو قطري محل پيوند مي شود .ريسمان پنبه اي بيشتر براي بستن درختان ضخيم و آنهايي كه نمو و رشد قطري كمي دارند مورد استفاده قرار مي گيرد.

ماده اي كه براي اين منظور مورد استفاده قرار مي گيرد ، چسب پيوند نام دارد و بايد داراي خواص زير باشد:

1- چسب پيوند بايد در مقابل گرماي خورشيد اب نشود زيرا در اين صورت جوانه هايي كه زير محل پيوند قرار گرفته است ، در اثر ذوب چسب پوشيده شده و از فعاليت و نمو باز مي ماند.

2- چسب پيوند بايد به نحوي تركيب شود كه در مقابل سرماي اتفاقي ترك نخورد و منفذي بزاي تبخير پيوند و دخول آب و هوا زير پيوند و پوست درخت ايجاد نشود.

3- چسب پيوند بايد به اندازه كافي نرم باشد تا بتوان آنرا به آساني روي شكافها و درخت ماليد .

4- چسب پيوند بايد غير قابل نفوذ به آب و هوا باشد.

5- چسب پيوند بايد از موادي تركيب شده باشد كه مضر براي سلامتي درخت نباشد ، يعني پوست درخت را نسوزاند و سلولهاي جوان را نكشد.

چسب پيوند از مخلوط كردن اجسام مختلف كه هر كدام داراي چند يا يكي از خواص نامبرده مي باشد به دست مي آيد و اين اجسام عبارت است از : صمغ –سقز – قير- زفت – موم – پيه- روغن كتان – پارافين – دوده – گل افرا – و در بعضي موارد الكل و تربانتين .در عمل تعداد معيني از اجسام نامبرده را به نسبت معين با يكديگر مخلوط نموده مورد استفاده قرار مي دهند.

تركيب و تهيه چند نوع چسب

مخلوط اول : زفت 300 گرم – رزين 100 گرم – موم 50 گرم – پيه 25 گرم – گل افرا 25 گرم.

كليه مواد نامبرده به غير از گل افرا را بعد ازخرد كردن باهم ذوب نموده پس از ان گل افرا را اضافه مي كنند.بعد از آنكه در اثر بهم زدن ملوط يكنواختي تهيه شد ، ان را در آب سرد ريخته آنقدر مالش مي دهند تا يك جسم كروي و سفتي به دست ايد.

مخلوط دوم: رزين 250 گرم – زفت 750 گرم – پيه 250 گرم – و گل افرا 500 گرم .رزين و زفت از طرفي و پيه از طرف ديگر عليحده ذوب و بعداً مخلوط شده به مجموع مواد مذاب نامبرده گل افرا را اضافه مي كنند.

مخلوط سوم : رزين 5 قسمت – زفت 3 قسمت – پيه 1 قسمت – گل افرا 2 قسمت.

دو جسم اول را عليحده و پيه را جداگانه ذوب نموده باهم مخلوط مي كنند و بعد گل افرا را اضافه مي نمايند.

مخلوط چهارم : موم 2 قسمت – صمغ (رزين ) 4 قسمت – پيه 1 قسمت.

مخلوط پنجم:موم 400 گرم – پيه 150 گرم – سقز 100 گرم.

مخلوط ششم : موم 5 قسمت صمغ (رزين ) 16 قسمت -روغن كتان 1 قسمت – دوده يا افرا 2 قسمت.

به طوريكه ملاحظه مي شود انواع چسب و طرز تهيه آن متفاوت استو هر باغبان بايد مطابق آب و هواي منطقه خود با مواد نامبرده چسب مناسبي تهيه كند.

چسب سرد

مخلوط اول : رزين 1000 گرم – موم 500 گرم – الكل 180 سانتي متر مكعب

مخلوط دوم: زفت 5000 گرم – گچ نرم 1200 گرم – اكل صنعتي 900 گرم - تربانتين 600 گرم موم 100 گرم.

زفت و موم را جداگانه ذوب نموده مخلوط مي كنند سپس الكل و تربانتين را با هم در مخلوط بالا ريخته مدتي هم مي زنند بعد گچ را به تدريج اضافه مي كنند و آنقر هم مي زنند تا محلول يك دستي به دست آيد.اين چسب مانند كليه چسب هاي سرد بايد پس از سرد شدن مورد استفاده قرار گيرد.

مخلوط سوم : زفت 1100 گرم – پيه 500 گرم – موم 250 گرم – الكل صنعتي 250 گرم.

براي نگهداري چسب سرد بايد مقدار كمي از آن را در جعبه فلزي كه در آن كاملاً بسته شود و هيچ منفذي براي تبخير الكل يا تربانتين نداشته باشد قرار دهند.

طرزاستعمال چسب پيوند

هنگام استعمال چسب نكات زير بايد مورد توجه قرار گيرد:

1- كليه زخمهاي درخت و محل پيوند را بايد فوراً و بدون وقت پس از انجام عمل پيوند با چسب بپوشانند.

2- در مصرف چسب نبايد صرفه جويي كرد يعني با يد به مقدار زياد آن را روي زخمهاي درخت قرار داد.تا از نفوذ آب و هوا زير پوست گياه به حداكثر و به طور موثري جلوگيري به عمل آيد.

3- در انتهاي پيوندك اگر بريدگي وجود داشته باشد بايد آن را نيز زير چسب پيوند پوشانيد.

4- در صورتي كه چسب گرم مورد استفاده قرار گيرد درجه حرارت آن بايد به اندازه اي باشد كه انگشتان بتوانند تحمل آنرا بنمايند زيرا در غير اينصورت گرماي زياد چسب باعث سوختن پوست و كشته شدن سلولهاي زنده طبقه مولد و بطور كلي تمام سلولهاي نبات كه با چسب تماس دارند مي گردد.

انتخاب پايه و پيوندك

پايه و پيوندك بايد هر كدام داراي خواص و صفاتي باشد تا پيوند زدن ممكن و يا از نظر اقتصادي مقرون به صرفه گردد.

1- انتخاب پايه: بهترين پايه بايد داراي شرايط زير باشد:

مقاومت به سرما-اين موضوع در نواحي گرمسير و يا نقاطي كه داراي آب و هواي معتدل مي باشندچندان داراي اهميت نيست ولي در مناطث سردسير براي دوام درخت پيوندي و برداشت بهره كافي بايد پايه هايي انتخاب نمود كه در مقابل سرماي سردترين زمستان محل مقاومت كند و مخصوصاً اين نكته را بايد در نظر گرفت كه مقاوت پايه به اين عمل بايد بيشتر از مقاومت پيوندك باشد چه اگر پايه به سرما حياي تر از پيوندك باشد در سالهاي خيلي سرد و فوق العاده درخت پيوندي به كلي از ريشه خشك مي شود در صورتي كه اگر مقاومت آن زيادتر شد.در چنين سالي هر وقت پيوندك در اثز سرما ازبين رفت مي توان ازريشه قوي يا زياد پايه كه د مقابل سرما اثتقامت كرده استفاده نموده مجدداً آن را پيوند كرد.در اين صورت نمو پيوندك سريع بوده زودتر از درختي كه پايه آن جوان و ضعيف است ميوه خواهد داد.

2-ازدياد پايه: براي پايه نوعي را بايد انتخاب نمود كه تكثير آن به آساني و با هزينه كم ميسر باشد و مخصوصاً تا جايي كه ممكن است بايد پايه را بوسيله غير تناسلي ازدياد كرد زيرا فقط در اين صورت است كه پايه ها يكنواخت و از يك جنس بوده و با در نظر گرفتن اثر متقابل پايه و پيوندك در يكديگر باغ يكنواخت به دست مي آيد و بهره برداري از آن آسانتر و كم هزينه تر مي شود.

3- مقاومت به بيماريها: يكي از شرايط مهم در انتخاب پايه مقاومت آن به انواع مختلف بيماريها و آفات مي باشد .مثلا درباره انواع مو كه از نظر علمي به ويتيس وينفرا معروف است ( كليه موهاي ايران از اين نوع است ) مورد حمله حشره زير زميني واقع مي گردد كه فيلكسر نام دارد.اين آفت روي ريشه مو زندگاني مي كند و در مدت نسبتاً كمي درخت را خشك نموده از بين مي برد.در مقابل موهاي محلي ايران يك نوع ديگردرخت انگور يافت مي شود كه اصل آن از آمريكا بوده و اين حشره به ريشه آن صدمه نمي زند.

خوشبختانه اين آفت در ايران مشاهده نشده ولي هر گاه در ناحيه شيوع يافت بايد موي ايراني را روي پايه آمريكايي پيوند نمود.تا بوته انگور از گزند فليكسر در امان بماند.

4- آساني عمل پيوند زدن:پوست پاره اي از گياهان به سختي از چوب جدا مي شود ودر بعضي ديگر پوست به اندازه اي نازك است كه جدا كردن آن از چوب غير مقدور مي باشد.و اين موضوع در پيوند تاجي و شكمي داراي اهميت فراوان است.بنابراين در مورد پيوند كردن بايد نوعي از گياه به عنوان پايه انتخاب شودكه به آساني بتوان پوست آن را از چوب جدا نمود.

5- مقدار و نوع ريشه:نباتاتي كه دارا يريشه سطحي و قوي مي با شند بر گياهاني كه داراي ريشه عمودي و ضعيف مي باشند از نظر پايه ترجيح دارند چه تغيير مكان دادن درختانيكه ريشه سطخي دارند به مراتب آسانتر و موفقيت

پیوند از نظر فیزیولوژیكی و بیولوژی
پیوند زدن كه در حقیقت عبارت از زخم كردن و قطع مقدار زیادی از شاخ و برگ گیاه و بعداً مجبور كردن دو نبات مختلف به زندگانی با یكدیگر است، تغییرات فیزیولوژیكی و بیولوژیكی مخصوصی در گیاه پیوندی جدید به وجود می آورد.
جوش خوردن پیوندك و پایه
برای اینكه فسمت های مختلف دو گیاه بتواند با یكدیگر زندگانی كرده  و تولید نهال جدید كند و بهره كافی دهد باید اتصال این دو قسمت با یكدیگر كامل باشد یعنی باهم جوش خورده  یكی شود.این موضوع ممكن نیست مگر آنكه پایه و پیوندك با یكدیگر نمو نموده و سلولهای محل اتصال با یكدیگر شروع به فعالیت كرده نسج جوانی به وجود آورد.برای حصول این مقصود، باید دو طبقه مولده پایه و پیوندك با یكدیگر منطبق شده به یكدیگر بچسبند یعنی هیچ قسم مانع از مایع  یا جامد  و یا بخار بین آنها قرار نگیرد.
در نباتات علفی تقریباً تمام سلولهای پایه و پیوندك نمو كرده یك نوع سنجش پارانشیمی تولید می كند كه فضای بین پایه و پیوندك را پر می نماید.در نباتات خشبی این عمل تقریباً فقط بوسیله سلولهای طبقه مولده انجام می گیرد.پس از آنكه فضای بین پایه و پیوند به وسیله این نسج پر شد یك طبقه از سلولهای آن تبدیل به طبقه مولده شده و شبیه پلی رابط بین طبقه مولده پایه  و این طبقه در پیوندك می شود كه من بعد مانند كامبیوم معمولی درخت  در داخل  تولید آوندهای چوبی نموده  و در خارج تشكیل آوندهای آبكشی می دهدو بدین ترتیب اتصال و یكسره شدن آوندها از پایه به پیوند عملی می شود.
در نباتات دو لپه اگر مانع تجانس پایه و پیوندك در بین نباشد جوش خوردن  دو قسمت درخت پیوندی حتمی است ولی در نباتات یك لپه این امر غیر ممكن است و اگر هم پایه با پیوندك جوش بخورد دوام آن حداكثر یك سال خواهد بود.( بنا بر تجربیات شوبرت در كتاب مولیش) علت عدم موفقیت درپیوند كردن  نباتات یك لپه مانند درخت خرما ، فقدان ساختمان ثانوی  و عدم وجود طبقه مولده متصل  به هم می باشد.
قرابت پیوندك با پایه
جوش خوردن پایه و پیوندك تابع دقت  در عمل قرار دادن پیوندك روی پایه می باشد ، یعنی دو طبقه مولده باید حتماً با یكدیگر تماس حاصل كنند ولی برای منظور مورد بحث یعنی جوش خوردن  دو قسمت  با یكدیگر  این شرط كافی نیست زیرا علاوه بر لزوم تطبیق دو طبقه مولده طبیعت دو گیاه  مورد عمل نیز باید با یكدیگر وفق دهد و یا به عبارت دیگر  تجانس و قرابتی  نیز بین انها برقرار باشد.تا عمر درخت پیوندی زیاد شده  و بهره كافی دهد.در پاره ای از نباتات مشاهده می شود كه دو نوع گیاه مختلف مانند درخت گلابی و درخت به كاملاً با یكدیگر جوش خورده تولید درختی پر بهره و نسبتاً قوی می نماید.در بعضی از درختان دیگر حتی افراد یك جنس را كه ژانر می نامند نمی توان با یكدیگر پیوند نمود مثلاً  سیب و گلابی كه هر دو از یك جنس ولی جور مختلف می باشند اغلب با یكدیگر جوش نمی خورند و اگر هم اتفاقاً پایه .و پیوندك با یكدیگر جوش خورد عمر درخت پیوندی خیلی كوتاه می باشد و از نظر اقتصادی كم بهره خواهد بود.این قرابت و تجانس كه امری است طبیعی  گاهی به اندازه كار پیوند زدن را مشك می كند كه  پاره ای از درخت های سیب  را نمی توان با یكدیگر پیوند نمود.مثلاً درخت سیبی كه دارای چوب نرم است و درخت سیبی كه چوب آن سخت می باشد با یكدیگر قابل پیوند نیست.
موضوع تجانس بین پایه و پیوند كه از مسائل مهم پیوند زدن  و یكی از شرایط  لازم موفقیت در عمل پیوند می باشد كاملاً تجربی است .یعنی فقط عمل و ازمایش نشان می دهد كه چه نوع گیاهی  یانبات دیگر  قابل پیوند كردن است.
در قاعده عمومی و بطور كلی می توان گفت  كه گونه های مختلف یك جنس با یكدیگر قابل پیوند كردن می باشد.موفقیت در پیوند دو جنس مختلف مشكل و به طور استثناء   حاصل می شود ودر چنین مواقع درخت پیوندی ضعیف  و یا كم عمر است و پیوند افراد و خانواده مختلف با یكدیگر غیر ممكن است.
اثر متقابل پیوندك  و پایه روی یكدیگر و نتایج آن
عده ای از دانشمندان ( من جمله مولیش) معتقد هستند كه پایه و پیوندك در یكدیگر تاثیر ندارند زیرا هیچ  یك از تغییرات حاصله ارثی نیست  و با بذر قابل تكثیر  و تولید مجدد نمی باشد.دسته ای دیگر مانند دانیل و بوف عقیده دارند كه تاثیر متقابل دو قسمتی كه با یكدیگر  زندگانی می كنند زیاد است  و این  تغییرات ارثی می باشد  و حتی ممكن است  منجر به ایجاد  گونه جدیدی بشود مانند بذری كه  از پیوند كلم معمولی روی ریشه شلغم به دست می آید.
1- در پاره ای از درختان رنگ میوه  و یا رنگ برگ  و گل در اثر انتخاب پیوند مناسب تغییر می كند مثلاً اگر یك گوجه فرنگی را كه دارای برگهای قرمز رنگ است روی گوجه آمریكایی پیوند كنند  رنگ برگ آن تیره تر می شود تا آنكه همان گونه را روی گوجه معمولی پیوند بزنند.
2- نتیجه دیگر اثر متقابل پایه و پیوندك  مقاومت بیشتر درخت پیوندی به بیماریها و سرمای زیاد می باشد.
3- یكی دیگر از تاثیرات پیوند كردن درختی كم شدن  عمر بعضی از درختان پیوندی است.هر گاه پسته معمولی را روی درختی از گونه خود و یا از گونه آتلانتیكا پیوند كنند درخت پیوندی در حدود دویست سال عمر می كند ولی درخت پسته ای كه در آن پیوندك پسته معمولی و پایه درخت بنه با چاتلانقوش باشد بیش از 60 یال عمر نمی كند.



:: موضوعات مرتبط: درسی، ،
نويسنده : حسن طاوسی


عسل وانواع آن

عسل، شهد و ماده مترشحه محتوی قند گیاهان است که توسط زنبور عسل جمع‌آوری شده، تغییر حالت داده و درشان عسل ذخیره می‌گردد.

انواع عسل

عسل ماده شیرین و غلیظی است که توسط زنبوران عسل از شهد گل‌ها جمع‌آوری شده و تغییر شکل می‌یابد و سپس در داخل سلول‌های مومی کندو ذخیره می‌شود. این عسل کاملاً طبیعی و سرشار از مواد غذایی و حیات‌بخش بوده و می‌تواند تمام نیازهای غذایی را برطرف کند، زیرا زنبور تمام املاح و ویتامین‌های موجود در گل را به شکل عسل می‌پروراند و آن را قابل جذب در خون می‌سازد.

ترکیبات یک عسل معمولی بدین صورت است:

فروکتوز 2/38 درصد، گلوکز 31 درصد، آب 1/17 درصد، مالتوز 2/7 درصد، ساکاروز 1/5 درصد، املاح معدنی و ویتامین. pH عسل حدود 3/7 - 4/5 متغیر است، بنابراین با وجودی که عسل گاهاً یک ماده اسیدی است، ولی به علت شیرینی خاص حالت اسیدی آن محسوس نیست.

 

انواع عسل بر اساس نوع گل

عسل بر حسب این که متعلق به کدام گل باشد، به دلیل ترکیبات درونی آن گل متفاوت است. نتیجه خاصیت درمانی آن نیز تفاوت خواهد داشت و به طور کلی به سه دسته تقسیم می‌گردد:

 

1. عسل مخلوط

اغلب عسل‌های تجاری از این دسته‌اند که برای داشتن کیفیت باثبات، انواع مختلف عسل‌های حاصل از گل‌های مختلف را با هم مخلوط می‌کنند تا به رنگ، طعم، دانسیته و سایر خصوصیات مطلوب و یکنواخت برسند.

 

2. عسل جنگلی

این نوع عسل از چند نوع گیاه وحشی که هر ساله در مناطق خاصی می‌رویند به دست می‌آید و به دلایل آب و هوایی، مزه و طعم آن ممکن است از سالی به سال دیگر متفاوت باشد. از این دسته می‌توان عسل تیره رنگ جنگلی را در آلمان نام برد که طرفداران خاص خود را دارد. عسل‌های تولیدشده از جنگل و کوه‌های اروپایی مرکزی بیشتر از درختان کاج (PINUSSPP) و عسل‌های حاصل از MANUKA در نیوزلند از گیاه LEPTESPERMUM SCOPARIUM  دارای خاصیت بسیار قوی ضد میکروبی است.

 

3. عسل تک گل

این نوع عسل حاصل زنبورهایی است که در منطقه مشخصی نگهداری شده‌اند و تغذیه‌شان از گرده‌های یک نوع گل می‌باشد و اغلب دارای طعم و رنگ مخصوص به خود می‌باشند، به عنوان مثال در آفریقای شمالی (مصر) زنبورها در مناطق خاصی اطراف باغات مرکبات زندگی می‌کنند و تنها از شکوفه‌های مرکبات عسل می‌سازند. به دلیل تنوع زیاد گل‌هایی که زنبور از آن‌ها عسل تهیه می‌کند، در اینجا تنها به خواص درمانی برخی از آن‌ها اشاره می‌کنیم.

عسل بر حسب این که متعلق به کدام گل باشد، به دلیل ترکیبات درونی آن گل متفاوت است. نتیجه خاصیت درمانی آن نیز تفاوت خواهد داشت

 

 

خواص درمانی انواع عسل

عسل بهار نارنج

خواص دارویی: مقوی قلب، ضد بی‌خوابی، تقویت اعصاب و آرام‌بخش.

 

عسل آویشن

خواص دارویی: رفع عفونت‌های عمومی، تقویت بینایی، ضد صرع و تشنج، درمان تنگی تنفس و معالج دردهای مفاصل.

 

عسل ریحان

خواص دارویی: ضد میگرن، تقویت عمومی بدن و تقویت اعصاب و ضد کم خوابی.

 

عسل اقاقیا

خواص دارویی: مفید برای ناراحتی‌های صفرا، ملین و خواب‌آور و مفید برای کم‌خونی و ضعف سیستم ایمنی. 

 

عسل جعفری

خواص دارویی: تقویت مغز و حافظه، کاهش نفخ و مفید برای گرفتگی عروق و ناراحتی‌های روده.

 

عسل آفتابگردان

خواص دارویی: مدر و نرم کننده سینه، مفید برای ناراحتی‌های ریه و حنجره و مسکن سرفه و سرماخوردگی.

 

عسل گشنیز

خواص دارویی: درمان سرفه‌های تحریکی، دردهای عضلانی، مفید برای آفت دهان، تقویت لثه و مفید برای زکام و اسپاسم ماهیچه‌ای.

 

عسل شوید

خواص دارویی: مقوی معده، ازدیاد شیر مادران، آرام‌بخش و حاوی اسیدهای معدنی.

 

عسل سیاه دانه

خواص دارویی: ضد دردهای مفاصل، ضد سرفه، تصفیه کننده خون، ضد دردهای قاعدگی و ضد سنگ کلیه و مثانه.

 

 عسل اکالیپتوس

خواص دارویی: ضدمالاریا، ضد آنفلوانزا، ضدسرماخوردگی و ضدبرونشیت.

عسل ماده شیرین و غلیظی است که توسط زنبوران عسل از شهد گل‌ها جمع‌آوری شده و تغییر شکل می‌یابد و سپس در داخل سلول‌های مومی کندو ذخیره می‌شود

 

عسل یونجه

خواص دارویی: ملین و خون ساز، ازدیاد شیر مادران، ضد سرفه و تقویت اعصاب.

 

عسل مریم گلی

خواص دارویی: ضد عفونت بدن، مقوی معده، نافع برای سرفه و ضد عفونی کننده دستگاه گوارش.

 

عسل مرکبات

خواص دارویی: ضد تهوع و سم، نرم کننده سینه، مفید برای سرماخوردگی، کاهش ورم‌های بدن، ضد عفونی کننده، تصفیه خون، اشتها آور، کاهش کلسترول و ضد باکتری و قارچ.

 

عسل بابونه 

خواص دارویی: کاهش تب، میگرن، سردرد، آرتروز، کاهش حساسیت، ضد درد، کاهش فشار خون، دردهای استخوانی، تقویت سیستم ایمنی بدن و تقویت مغز و حافظه.

 

عسل کنار

خواص دارویی: ضد کم‌خونی، تقویت قوای جنسی و تقویت اعصاب.

 

عسل جعفری

خواص دارویی: خلط‌آور، ملین، دفع کننده سنگ کلیه و ضد عفونت بدن. 



:: موضوعات مرتبط: درسی، ،
نويسنده : حسن طاوسی


روش تست زنی

سوال : چگونه می توانم تست زدنم را قوی کنم؟
پاسخ : در دروسی مانند زبان قبل از تست زنی باید مطالعه زیادی داشته باشید. البته در دروسی مانند ریاضی باید بعد از مطالعه هر مبحث تست زنی داشته باشید. در هر مبحث ابتدا بدون گرفتن زمان چندین تست را پاسخ دهید و بعد از آشنائی با سبک سوالات سراغ تست زنی همراه با زمان گیری بروید. در ضمن تا بر مطلبی کاملاً مسلط نشده اید تست نزنید زیرا این موضوع تنها زمان شما را هدر داده و تمرکزتان را خواهد گرفت. در آزمون ارشد برخلاف آزمون کارشناسی تستهای چندان متنوعی دیده نمی شود پس با کمی تمرین می توانید با نحوه طراحی تست آشنا شده و در جلسه آزمون بدون مشکل به سوالات پاسخ دهید. هنگام تست زنی تستهای پر تکرار و مهم هر مبحث را علامت بزنید تا بتوانید زمان جمع بندی آنها را مرور کنید.

بصورت خلاصه نکات زیر را رعایت کنید تا ان شاء الله از این به بعد در تست زنی هم مشکلی نداشته باشید:
1) برای مطالعه هر مبحث می بایست مراحل زیر را انجام دهید:
- مطالعه مطلب از روی کتاب مرجع
- مطالعه مطلب از روی کتب نکته و تست
- حل چند تست بدون زمان گیری
- تست زنی با در نظر گرفتن زمان

2) در جلسه آزمون ابتدای تستهای آسان و متوسط را پاسخ دهید و در کنار تستهایی که پاسخ آنها را می دانید اما وقتگیر هستند علامت بزنید تا در انتها اگر فرصت شد به آنها پاسخ دهید. در ضمن روی شماره تستهایی را که از همان ابتدا می دانید نمی توانید پاسخ دهید یک خط بزنید تا دیگر سراغ آنها نروید.

3) در پاسخ به سوالات تستی باید نکاتی را رعایت کنید از جمله آنها می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- می بایست صورت سوال را بصورت کامل و با دقت بخوانید. البته آهسته آهسته فراخواهید گرفت که چگونه هم سرعت و هم دقت داشته باشید. به افعال و کلمات کلیدی سوال خوب دقت کنید.
- تا تمامی گزینه ها را نخوانده اید پاسخ را علامت نزنید حتی اگر مطمئن هستید که همان گزینه اول پاسخ صحیح است.
- مراقب باشید که سوال فریبتان ندهد. بطور مثال شما جواب یک مسئله را عدد 2 بدست آورده اید اما این عدد در گزینه سوم قرار داده شده است احتیاط کنید تا گزینه دوم را علامت نزنید!
- خودتان را به انجام محاسبات در فضای کوچک کاغذ عادت دهید.
- گاهی گزینه معادل در پاسخها وجود دارد بطور مثال شما پاسخ را کسر دو سوم پیدا کرده اید اما در گزینه ها کسر چهار ششم که معادل همان است دیده می شود و باید علامت بزنید.

4) در نهایت اگر می خواهید در آزمونهای تستی پیشرفت کنید باید تا آنجا که امکان دارد تمرین تست زنی داشته باشید و به سوالات تستی پاسخ دهید.



:: موضوعات مرتبط: درسی، ،
نويسنده : حسن طاوسی


روش های صحیح مطالعه کردن

  نكاتي چند در مورد روشهاي صحيح مطالعه

 

بارها شنيده ايم كه دانش آموز يا دانشجويي مي گويد :

(( ديگرحال و حوصله خواندن اين كتاب را ندارم ))يا ((آنقدرازاين كتاب خسته شده ام كه قابل گفتن نيست))ويا ((هرچقدرميخوانم مثل اينكه كمتر ياد مي گيريم))ويا ((10 بار خواندم و تكرار كردم ولي بازهم ياد نگرفتم))به راستي مشكل چيست ؟ آيا براي يادگيري درس واقعا" بايد 10 بار كتاب را خواند ؟ آيا بايد دروس خود را پشت سرهم مروركرد؟وآيا بايددهها بار درس راتكراركردتا يادگرفت ؟ مطمئنا" اگر چنين باشد ، مطالعه كاري سخت و طاقت فرسا است . اما واقعيت چيزي ديگر است . واقعيت آن است كه اين گروه از فراگيران ، روش صحيح مطالعه را نمي دانند و متاسفانه در مدرسه و دانشگاه هم چيزي راجع به چگونه درس خواندن نمي آموزند . يادگيري و مطالعه ، رابطه اي تنگاتنگ و مستقيم با يكديگر دارند، تا جايي كه مي توان اين دو را لازم و ملزوم يكديگر دانست. براي اينكه ميزان يادگيري افزايش يابد بايد قبل از هرچيز مطالعه اي فعال و پويا داشت .

 

شيوه صحيح مطالعه ،چهار مزيت عمده زير را به دنبال دارد:

 

1- زمان مطالعه را كاهش ميدهد.

2- ميزان يادگيري را افزايش ميدهد .

3-مدت نگهداري مطالب در حافظه را طولاني تر مي كند.

4- بخاطر سپاري اطلاعات را آسانتر مي سازد.

 

براي داشتن مطالعه اي فعال و پويا نوشتن نكات مهم درحين خواندن ضروري است تابراي مرور مطالب،دوباره كتاب رانخوانده و در زماني كوتاه ازروي يادداشتهاي خود مطالب را مرور كرد .

يادداشت برداري ، بخشي مهم و حساس از مطالعه است كه بايد به آن توجهي خاص داشت . چون موفقيت شما را تا حدودي زياد تضمين خواهد كرد و مدت زمان لازم براي يادگيري را كاهش خواهد داد. خواندن بدون يادداشت برداري يك علت مهم فراموشي است.

 

شش روش مطالعه :

 

خواندن بدون نوشتن خط كشيدن زيرنكات مهم حاشيه نويسي خلاصه نويسي كليد برداري خلاقيت و طرح شبكه اي مغز

 

1-خواندن بدون نوشتن: روش نادرست مطالعه است . مطالعه فرآيندي فعال و پويا است وبراي نيل به اين هدف بايد از تمام حواس خود براي درك صحيح مطالب استفاده كرد. بايد با چشمان خود مطالب را خواند، بايد در زمان مورد نياز مطالب را بلند بلند ادا كرد و نكات مهم را يادداشت كرد تا هم با مطالب مورد مطالعه درگير شده و حضوري فعال و همه جانبه در يادگيري داشت و هم در هنگام مورد نياز ، خصوصا" قبل از امتحان ، بتوان از روي نوشته ها مرور كرد و خيلي سريع مطالب مهم را مجددا" به خاطر سپرد .

 

2- خط كشيدن زير نكات مهم :اين روش شايد نسبت به روش قبلي بهتر است ولي روش كاملي براي مطالعه نيست چرا كه در اين روش بعضي از افراد بجاي آنكه تمركز و توجه بروي يادگيري و درك مطالب داشته باشند ذهنشان معطوف به خط كشيدن زير نكات مهم مي گردد .حداقل روش صحيح خط كشيدن زير نكات مهم به اين صورت است كه ابتدا مطالب را بخوانند و مفهوم را كاملا" درك كنند و سپس زير نكات مهم خط بكشند نه آنكه در كتاب بدنبال نكات مهم بگردند تا زير آن را خط بكشند .

 

3- حاشيه نويسي :اين روش نسبت بدو روش قبلي بهتر است ولي بازهم روشي كامل براي درك عميق مطالب و خواندن كتب درسي نيست ولي مي تواند براي يادگيري مطالبي كه از اهميتي چندان برخوردار نيستند مورد استفاده قرار گيرد.

 

4- خلاصه نويسي : در اين روش شما مطالب را ميخوانيد و آنچه را كه درك كرده ايد بصورت خلاصه بروي دفتري يادداشت مي كنيد كه اين روش براي مطالعه مناسب است و از روشهاي قبلي بهتر مي باشد چرا كه در اين روش ابتدا مطالب را درك كرده سپس آنها را يادداشت مي كنيد اما بازهم بهترين روش براي خواندن نيست .

 

5- كليد برداري :كليد برداري روشي بسيار مناسب براي خواندن و نوشتن نكات مهم است . در اين روش شما بعد از درك مطالب ، بصورت كليدي نكات مهم را يادداشت مي كنيد و در واقع كلمه كليدي كوتاهترين، راحتترين ،بهترين وپرمعني ترين كلمه اي است كه با ديدن آن، مفهوم جمله تداعي شده و به خاطر آورده مي شود .

 

6- خلاقيت و طرح شبكه اي مغز: اين روش بهترين شيوه براي يادگيري خصوصا" فراگيري مطالب درسي است .در اين روش شما مطالب را ميخوانيد بعد از درك حقيقي آنها نكات مهم را به زبان خودتان و بصورت كليدي يادداشت مي كنيد و سپس كلمات كليدي را بروي طرح شبكه اي مغز مي نويسد ( در واقع نوشته هاي خود را به بهترين شكل ممكن سازماندهي مي كنيد و نكات اصلي و فرعي را مشخص مي كنيد)تا در دفعات بعد به جاي دوباره خواني كتاب ، فقط به طرح شبكه اي مراجعه كرده وبا ديدن كلمات كليدي نوشته شده بروي طرح شبكه اي مغز ، آنها را خيلي سريع مرور كنيد . اين روش درصد موفقيت تحصيلي شما را تا حدود بسيار زيادي افزايش ميدهد و درس خواندن را بسيار آسان مي كند. و بازده مطالعه را افزايش ميدهد.

 

شرايط مطالعه

 

((بكارگيري شرايط مطالعه يعني بهره وري بيشتر از مطالعه ))

شرايط مطالعه ، مواردي هستند كه با دانستن ، بكارگيري و يا فراهم نمودن آنها ، مي توان مطالعه اي مفيدتر با بازدهي بالاتر داشت و در واقع اين شرايط به شما مي آموزند كه قبل از شروع مطالعه چه اصولي را به كار گيريد ، در حين مطالعه چه مواردي را فراهم سازيد و چگونه به اهداف مطالعاتي خود برسيد و با دانستن آنها مي توانيد با آگاهي بيشتري درس خواندن را آغاز كنيد و مطالعه اي فعالتر داشته باشيد :

 

1- آغاز درست :براي موفقيت در مطالعه ،بايد درست آغازكنيد.

2- برنامه ريزي : يكي از عوامل اصلي موفقيت ، داشتن برنامه منظم است .

3- نظم و ترتيب: اساس هر سازماني به نظم آن بستگي دارد .

4-حفظ آرامش: آرامش ضمير ناخود آگاه را پويا و فعال ميكند.

5- استفاده صحيح از وقت :بنيامين فرانكلين، ((آيا زندگي را دوست داريد؟ پس وقت را تلف نكنيد زيرا زندگي از وقت تشكيل شده است .))

6- سلامتي و تندرستي: عقل سالم در بدن سالم است .

7- تغذيه مناسب: تغذيه صحيح نقش مهمي در سلامتي دارد.

8- دوري از مشروبات الكلي : مصرف مشروبات الكلي موجب ضعف حافظه مي شود .

9 – ورزش : ورزش كليد عمر طولاني است .

10-خواب كافي: خواب فراگيري و حافظه را تقويت مي كند.

11 –درك مطلب:آنچه در حافظه بلند مدت باقي مي ماند ، يعني مطالب است .

 

چند توصيه مهم كه بايدفراگيران علم از آن مطلع باشند.

 

1- حداكثر زماني كه افراد مي توانند فكر خود را بروي موضوعي متمركز كنند بيش از 30 دقيقه نيست ، يعني بايد سعي شود حدود 30 دقيقه بروي يك مطلب تمركز نمود و يا مطالعه داشت و حدود 10 الي 15 دقيقه استراحت نمود سپس مجددا" با همين روال شروع به مطالعه كرد.

 

2- پيش از مطالعه از صرف غذاهاي چرب و سنگين خودداري كنيد. و چند ساعت پس از صرف غذا مطالعه نمائيد چون پس از صرف غذاي سنگين بيشتر جريان خون متوجه دستگاه گوارش ميشود تا به هضم و جذب غذا كمك كند و لذا خونرساني به مغز كاهش مي يابد و از قدرت تفكر و تمركز كاسته ميشود . از مصرف الكل و دارو هم خودداري فرمائيد همچنين غذاهاي آردي مثل نان و قندي قدرت ادراك و تمركز را كم مي كند نوشابه هاي گازدارهم همينطور هستند.

 

3- ذهن آدمي با هوش است اگر يادداشت برداريد خود را راحت از حفظ و بياد سپاري مطالب مي كند و نيز همزمان نمي توانيد هم مطلبي را بنويسيد و هم گوش دهيد . پس در حين مطالعه لطفا" يادداشت برداري نمائيد


نويسنده : حسن طاوسی


انواع ماهی پرورشی

ماهي هاي پرورشي بطورکلي دو گونه اند :

انواع ماهي گرمابي

انواع ماهي سرد آبي

● تاريخچه پرورش ماهي در ايران

اولين تکثير مصنوعي ماهي در ايران به سال ۱۳۰۱ بر ميگردد که با تکثير ماهيان خاوياري آغاز شد اما پرورش ماهي گرمابي در ايران به دهه ۴۰ بر مي گردد . لزوم حذف علوفه در تالاب انزلي دولت وقت را مجبور به مبارزه با گياهان عالي رشد يافته در مرداب که پس از مرگ و مير ميزان رسوبات را افزايش و ميزان اکسيژن محلول در آب را کاهش ميدهد ؛ نمود. در نتيجه ماهي آمور را از روسيه و چين به اين اکوسيستم معرفي کرد.

با توجه به استقبال از ماهيان پرورش يافته مراکز تکثير نيز در کشور بوجود آمد و اکنون نزديک به بيست مرکز تکثير کپور ماهيان در کشور وجود دارد. مساحت کل مزارع پرورش ماهي در کشور هشت هزار هکتار ميباشد که حدود شصت هزار تن ماهي گرم آبي توليد مي شود .

هر نوع ماهي در محدوده حرارتي مشخصي به خوبي تغذيه و رشد مناسب خواهد داشت و ساير اختصاصات عمده ماهيان چنين است: بدن دوکي شکل ؛عموما داراي فلس ؛ داشتن اندام حرکتي به نام باله هاي شنا ؛ تنفس توسط آبشش و از اکسيژن محلول در آب ؛ داشتن کيسه شنا ؛ وجود خط حسي جانبي در پهلو ها ؛ فقدان گوش خارجي ؛ فقدان بيني داخلي ؛ نمو کم مغز ؛ توليد مثل از طريق تخم ريزي و لقاح خارجي در آب .

ماهيان گرم آبي :

از ويژگيهاي بارز آنها پزيرش شرايط گرما است . مهمترين گونه هاي پرورش موجود در کشور عبارت است از :

▪ کپور ماهيان چيني شامل :کپور نقره اي ؛ آمور ؛ کپور معمولي ؛ سر گنده ( بيگ هد)

▪ کپور ماهيان هندي شامل :کاتلا ؛ روحو ؛ بيريگال و کالباسو

▪ کپور سياه ؛ خامه ماهي ؛ لاي ماهي ؛ کفال و …. از ماهيان پرورشي ديگر مي باشند.

● خصوصيات فيزيکي آب :

▪ دما : در دماي ۱۸ درجه سانتيگراد به بالا خوب تغذيه ؛ رشد و تکثير مکنند بهترين شرايط رشد آنها بين ۲۸-۲۵ درجه سانتيگراد است در دماي بالاي ۳۳ درجه سانتيگراد دچار خفگي مي شوند و در دماي زير ۱۳ درجه سانتيگراد بيمار و در دماي زير ۸ درجه سانتيگراد به خواب زمستاني مي روند.

▪ شفافيت : آبهاي زلال و شفاف فاقد ميکرو ارگانيسمهاي لازم براي رشد و نمو ماهيان است و آبهاي داراي کدورت مناسب اين ويژگي را دارند که ميتواند باعث رشد و نمو ماهي گردد .

● خصوصيات شيميائي آب:

▪ توليد اکسيژن محلول در آب اکسيژن محلول در آب از سه مبع اصلي زير تامين مي شود.

ـ از طرق عمليات مکانيکي (هواده) که اين دستگاه باعث تزريق اکيسژن به آب از طريق پمپ کردن هواي اطراف به درون آب مي باشد.

ـ نفوذ اکسيژن هوا از طريق ايجاد امواج د رلايه هاي سطحي

ـ اکسيژن حاصل از عمل فتوسنتز گياهان موجود د رآب

▪ گاز کربنيک محلول در آب: اين گاز به مقدار فراوان با آب ترکيب ميشود که ماده اصلي در عمل فتوسنتز ميباشد.

▪ PH آب : که بيانگر حالتهاي اسيدي ؛ قليائي و خنثي بودن آب را مي رساند . PH کمتر از ۷ را اسيدي ؛ PH بيشتر از ۷ را قليائي و PH ۷ را خنثي نام نهاده اند. د امنه PH آب برا ي پرورش ماهيان گرم آبي بين ۵/۸ – ۳/۷ مي باشد . دامنه کشندگي PH در ماهيان گرم ابي کمتر از ۴ و بيشتر از ۱۱ مي باشد .

● روش هاي مختلف پرورش ماهيان گرم آبي

▪ پرورش ماهي از نظر سن يا اندازه ماهي : د راين روش توليد ماهي به سه مرحله تقسيم مي شود:

ـ توليد لارو تا بچه ماهي نورس

ـ توليد بچه ماي نورس تابچه ماهي با و مناسب براي پرورش ماهي

ـ توليد ماهيان بازاري

▪ پرورش ماهي از نظر ترکيب گونه : در اين روش ؛ پرورش امکان دارد بصورت تک گونه ؛ دو گونه و يا چند گونه باشد که در صورت افزايش بازده استخر پرورش ماهي اکثر پرورش دهندگان از روش چند گونه اي استفاده مي کنند.

▪ پرورش ماهي از نظر تراکم کشت د راستخرها

ـ پرورش به صورت گسترده و غير متراکم با استفاده از توليدات طبيعي آب و عدم استفاده از غذاي دستي

ـ پرورش به صورت نيمه متراکم که ۶۰ تا ۹۰ درصد غذاي ماهي از طريق کود دهي و غذاي طبيعي تامين ميشود و بقيه غذا بصورت دستي خواهد بود.

ـ پرورش بصورت متراکم که ۵۰ تا ۶۰ درصد غذاي ماهي از طريق کود دهي و غذاي طبيعي تامين مي شود و بقيه غذا بصورت دستي خواهد بود.

ـ پرورش بصورت فوق متراکم اين روش مختص ماهيان با ارزش اقتصادي بالا همچون ماهي قزل آلا مي باشد .



:: موضوعات مرتبط: درسی، ،
نويسنده : حسن طاوسی


کرم ابریشم

کرم ابریشم بیش ازچهار هزارسال توسط مردم پرورش داده می شد این کارنخستین

بار در چین در حدود 2600 سال قبل از میلاد مسیح آغازشد چینی ها رازتهیه

ابریشم را سالها مخفی نگه داشتند ودر اروپا و خاورمیانه تجارت می کردند.

اماسرانجام به دست آوردن ابریشم از طریق کرم ابریشم توسط مردم دیگرکشورها

یاد گرفته شداخیرا یاد گرفته ایم ازمواد مصنوعی موادی شبیه به ابریشم بسازیم

اما تقاضا برای ابریشم طبیعی هنوزبالاست وکرم های ابریشم به

خاطر تولید نخهای ابریشمی به کاربرده می شوند.عمل پروراندن کرم ابریشم

نوغانداری نامیده می شود یک کرم بالغ طول قدش به پنج تا هفت سانتی متر

می رسد او یک کارگرشگفت انگیز است فقط در طی چند روز یک کرم

ابریشم تنها پیله ای می تند که می تواند ششصد متر نخ ابریشم ازآن برداشت

کرد اما بازبه بیست و پنج هزارپیله نیاز است تا نیم کیلونخ ابریشم خام تولید

شود

کرم ابریشم بیش ازچهار هزارسال توسط مردم پرورش داده می شد این کارنخستین

بار در چین در حدود 2600 سال قبل از میلاد مسیح آغازشد چینی ها رازتهیه

ابریشم را سالها مخفی نگه داشتند ودر اروپا و خاورمیانه تجارت می کردند.

اماسرانجام به دست آوردن ابریشم از طریق کرم ابریشم توسط مردم دیگرکشورها

یاد گرفته شداخیرا یاد گرفته ایم ازمواد مصنوعی موادی شبیه به ابریشم بسازیم

اما تقاضا برای ابریشم طبیعی هنوزبالاست وکرم های ابریشم به

خاطر تولید نخهای ابریشمی به کاربرده می شوند.عمل پروراندن کرم ابریشم

نوغانداری نامیده می شود یک کرم بالغ طول قدش به پنج تا هفت سانتی متر

می رسد او یک کارگرشگفت انگیز است فقط در طی چند روز یک کرم

ابریشم تنها پیله ای می تند که می تواند ششصد متر نخ ابریشم ازآن برداشت

کرد اما بازبه بیست و پنج هزارپیله نیاز است تا نیم کیلونخ ابریشم خام تولید

شود

.امروزه بیشترنخ ابریشم به وسیله چین وهندوستان تولید می شود



هرسال60000 تن ابریشم خام تولید می شود و تبدیل به پیراهن – لباس –

روتختی – پرده و دیگر فراورده ها

می شود .این یک صنعت بزرگ است مخصوصا در چین ده میلیون کشاورز

چینی کرم ابریشم پرورش می دهند .



دردنیاانواع مختلفی ازکرم ابریشم برای تولید ابریشم مورداستفاده قرارمی گیرد

حتی نوعی از کرم ابریشم پیله را با همکاری کرم دیگری می تند و نخ دو

لایه تولید می کنند.اگر چه نخهای مصنوعی مانند نایلون و پولیستر وجود



دارند که محکمتر وارزان تر از ابریشم هستند و قیمت آنها پایین تر است اماابریشم

به یک کالای تجملی تبد یل شده است و هنوز مورد تقاضا است زیرا در نگاه

و احساس عالی است.



مراحل پرورش کرم ابریشم :



تفریخ : خروج کرم ازتخم را تفریخ گویند که در شرایط مساعد سیزده روز طول

می کشد پس ازاینکه اولین آثار تفریخ مشاهده شد لازم است جهت تفریخ یکنواخت

به مدت چهل وهشت ساعت دراتاقی کاملا تاریک که دارای دمای 25 درجه

سانتیگراد و هشتاد درصد رطوبت داشته باشد قرار گیرد.



رنگ تخم ها در ابتدا آبی روشن است که درست قبل از خارج شدن کرم ها از

تخم تیره رنگ می شوند


کرم جوان :



کرم ابریشم معمولا دارای پنج مرحله تغذیه و چهارمرحله پوست اندازی است

که به هر مرحله از تغذیه (سن) و به هر مرحله از پوست اندازی (خواب ) گفته

می شود . می توان گفت که کرم ابریشم دارای 5 سن و 4 خواب است

سنین 1و2و3 را( کرم جوان) گویند.سنین کرم جوان حدود یازده روزطول می کشد.



کرم بالغ:

سنین 4و5 به نام کرم ابریشم بالغ نامیده می شود که 15-16 روز به طول

می انجامد در پایان سن پنجم کرمها از اشتها افتاده واز تغذیه باز می مانند

جثه آنها کوچک شده و به رنگ زرد و شفاف درمی آیند که دراین زمان با

گذاشتن وسایل پیله تنی بر روی کرمها موجبات تنیدن پیله فراهم می آید.

عادت غذایی کرم ابریشم :

کرم ابریشم از برگ درخت توت برای تغذیه استفاده می کند و هیچ غذای دیگری

را نخواهد خورد برگ های توت باید بلا فاصله بعد از بیرون آمدن کرم از تخم

دراختیارش قرار گیرد برگهای تازه و لطیفی که مورد نیاز کرم جوان است در

اوایل بهار در دسترس است .برگهای کهنه در سه مرحله اول زندگی کرم

ابریشم (کرمهای جوان) بسیارخشن است در دوره چهارم و پنجم زندگی

(کرم های بالغ) می توانداز برگهای سخت و خشن استفاده کنند.برگها باید عاری

از مواد آفت کش باشند.



یعد از جمع آوری مقدار زیادی از شاخه های درخت توت با برگ های تازه به

عنوان ذخیره غذایی باید آنها را به مدت سه دقیقه در محلول گند زدا قرار داد.

سپس برگها باید در زیر شیر آب خوب شسته شود تا تمام برگها خوب پاک و شسته

شود زیرا می تواند باعث کشته شدن کرم های ابریشم شودبعد با تکان دادن آب

اضافی برگها گرفته شده و در کیسه های پلاستیکی و جای خنک نگه داری شود.




تشکیل پیله:



ابتدای هرتابستان پروانه کرم ابریشم ازپیله خارج می شود پروانه ماده پس از

جفت گیری 400 تخم کوچک می گذارد که طی تقریبا دوهفته یک کرم ابریشم

3میلی متری ازتخم خارج می شود به آنها برگ درخت توت سفید داده

می شودکه حریصانه آنها را می بلعند سپس طی چهار مرحله پوست اندازی

می کنندتا کاملا بالغ شوند .بعد ازحدود یک ماه هرکرم ابریشم شروع به

ریسیدن پیله اطراف خودش می کند این کار به وسیله غده ترشح کننده کرم

ابریشم انجام می شود.


کرم ابریشم یک تارابریشمی نازک ترشح می کند و بعد با چسبی که تهیه می کند

پیله را به صورت سطح صافی به هم می چسباند این کار سه روز و سه شب

طول می کشد که بسته به خصوصیات نوع وروش پرورش کرم ابریشم ،یک پیله

می تواند وزنی در حدود 5/1 تا 5/2 گرم داسته باشد.


اگر چه پیله به عنوان محصول اصلی استفاده نمی شود در عوض برای تهیه

ابریشم خام به کار می رود



دو تا سه روز بعد از تشکیل پیله کرم درون آن به شفیره تبدیل می شودو تقریبا

بعد از دو هفته به صورت پروانه از پیله خارج می شود . ازشفیره کرم ابریشم

برای تهیه غذای ماهی – لوازم دارویی و آرایشی می شود.


باید توجه کنید که طول رشته نخ ابریشمی یک پیله ممکن است 300تا 900 متر

باشد خروج پروانه از پیله می تواند این رشته نخ را تکه تکه کند در حالی که

ابریشم از پیله کامل که شفیره داخل آن است به دست می آید.


در یک مزرعه پرورش کرم ابریشم پروانه های بالغ فقط به اندازه مورد نیاز

اجازه دارند از پیله خارج شوند باقیمانده به وسیله گرما در درون پیله کشته

می شوند برای اینکه ابریشم بتواند ریسیده و به پارچه تبدیل شود.



پروانه کرم ابریشم رنگ متمایل به زرد با بدنی کلفت و پرموى دارد.

عمر پروانه بالغ مد ت بسیار کوتا هی است به اندازه کافی طولانی

برای این که پروانه بتواند تخمگذاری کند.



:: موضوعات مرتبط: درسی، ،
نويسنده : حسن طاوسی


محصولات زنبور عسل

 

 

ترشح مواد قندی درختان و شهد گل نباتات که توسط زنبور عسل جمع آوری، تغییر یافته و درون سلول های قاب ذخیره می شود را عسل طبیعی می گویند.

چگونگی ترشح شهد گل و تبدیل آن به عسل طبیعی

شهد گل حاوی آب و قند است که نسبت این دو ماده بستگی به نوع گیاه و عوامل محیطی مثل دمای هوا، رطوبت و نوع خاک و .... دارد. در بافت های گیاهی تجمع قند وجود دارد، در برخی شرایط مناسب، بخصوص در جریان رشد گیاه، آب از طریق ریشه بالا آمده و به سوی قسمتهای انتهای گیاه ( مانند اندام گل ها ) میرود، در این هنگام در مسیر خود این قند را حل می کند، بدین ترتیب غدد گیاه وارد عمل می شوند و شیره را ترشح می نمایند.

 

ژله رویال (سلطنتی)

ژله رویال بوسیله غده هیپوفارنژل یا فوق حلقی زنبورهای کارگر جوان (گاهی غده غذائی لاروها و شفیره زنبورها نیز نامیده می شود)، به منظور تغذیه به لاروها و زنبور ملکه بالغ ترشح می شود. ژله رویال به همان صورتی که ترشح شده، به طور مستقیم، به لاروها و ملکه خورانیده شده و ذخیره نمی شود. به این دلیل ژله رویال یک فرآورده زنبورداری سنتی به حساب نمی آید. در طی پرورش ملکه تنها در حالتی برداشت آن ممکن است که برای لارو زنبورها و ملکه به مقدار زیادی ژله رویال تولید شود. یعنی این غذا ویژه زنبور ملکه و لاروهای زنبور است که 4 تا 5 روزه می باشند.

 

 شناختنامه زندگی زنبور عسل

قبل از این که به زندگی زنبور عسل بپردازیم، ابتدا لازم است اشاره ای به حشرات داشته باشیم. شش پایان یا حشرات بیش از دویست و پنجاه میلیون سال است که در این کره خاکی سکونت دارند، این موجودات با پوشش سخت و ساختمان حلقه ای بدن و همچنین قدرت زاد و ولد زیاد و قدرت بالای مطابقت با محیط و ....، پر جمعیت ترین جانواران روی زمین را تشکیل می دهند. حشرات تمام فعالیت های حیاتی جانوران و گیاهان را تحت تاثیر قرار می دهند. با نگاه کاربردی و ظاهری حشرات را می توان به دو صورت تقسیم بندی نمود: 

 1- حشرات مضر: مانند حشراتی که جزء آفات کشاورزی محسوب می شوند و یا ناقل انواع بیماریها به انسان و دام می باشند، مانند پشه آنوفل و یا مگس معمولی.

 

تشخیص عسل طبیعی از عسل تقلبی

تقلب در عسل و راه های تشخیص آن

اگر عسل از خصوصیتهای خاص استانداردهای كیفی قانونی خود تجاوز نماید، اكثراً تقلبهای ساده را می توان در آن مشاهده نمود. برای مثال مقدار ساكارز بالای 8 درصد نشان‌دهنده اضافه نمودن شكر ساده یا شكر چغندر قند یا شهد ذرت با اسید هیدرولیز شده به آن است كه مقدار HMF بالا می‌رود. البته نسبتهای فروكتوز به گلوكز در این مورد شبیه به عسل باقی می‌ماند (200 > HMF).

معمولاً این تقلب به دو صورت انجام می گیرد :

 

شکرک زدن، نشانه تقلبی بودن عسل !!!

اغلب تصور می شود که عسل شکرک زده (کریستالیزه) و یا رس کرده از مرغوبیت خوبی برخوردار نیست و شاید تقلبی باشد. این تصور صحیح نیست و شکرک عسل بستگی به مواد تشکیل دهنده آن و شرایط انبار یا ذخیره شدن آن دارد. عسل یک محلول قندی بیش از حد اشباع می باشد و چون مقدار قند آن بیش از آن است که بتواند در محلول باقی بماند، پس از مدتی شروع به شکرک زدن می کند. و این در حالی است که هنوز بسیاری از مصرف کنندگان فکر می کنند که عسل شکرک زده، فاسد شده و یا با افزودن شکر به آن تقلبی صورت گرفته است.

  شکرک زدن یک فرآیند طبیعی است که قند در عسل به صورت جامد درمی آید. دمای نگهداری و انبارداری عسل می تواند در شکرک زدن و

فرآوری محصولات زنبورعسل

در جامع بین عوام مردم به طور کلی، زنبور عسل را تنها با محصول عسل آن شناخته اند. اما زنبور عسل انواع محصولات را تولید می کند. از جمله: بره موم، ژله شاهانه و موم و گرده ، که انسان بعد از برداشت این محصولات از می تواند با انجام يكسري عمليات فراوري محصولات ياد شده را به شكلهاي مختلف مورد استفاده قرار دهد.

عسل (Honey)
عسل ماده ی غلیظ قندی است که از جمع آوری شهد گل ها توسط زنبور عسل حاصل میگردد که زنبور بعد از عمل آوری و تبدیل شهد به عسل آنرا در حجرات چند وجهي ذخیره میکند و روی آنرا با پولک مومی می پوشاند .البته حین عمل آوری یکسری از آنزیمهای خود زنبور نیز به عسل اضافه می شود. 95 درصد ماده ي خشك عسل را قند ها تشكيل داده اند و 80 الي 85 درصد اين قندها را فروكتوز و گلوكز تشكيل داده است البته علاوه بر اين منو ساكاريدها درصدي هم قند دي ساكاريد ساكارز در آن وجود دارد. از عسل می توان بعنوان جانشینی مناسب برای مواد شیرین کننده مثل شکر استفاده کرد. مثلا در صنعت تولید نوشابه و نوشیدنی ها و همین طور به خاطر خاصیت جاذب الرطوبه بودن عسل در صنعت شیرینی پزی استفاده های متعدد دارد و به تازه ماندن شیرینی در مدت زمان طولانی تر کمک می کند. می توان عسل را با موم آن استفاده کرد و یا اینکه تنها به شکل موم از آن استفاده نمود. حتی می توان به درون عسل آجیل اضافه کرده و میل نمود. البته نباید فراموش کرد که در علم پزشکی از عسل استفاده های فراوانی میشود، مثلا در پانسمان جراحات و ضد عفونی نمودن.
................
گرده (Pollen)
گرده ي گل در واقع اندام نرينه ي گياهان مي باشد .ذرات گرده ي گل توسط زنبوران كارگر جمع آوري شده و جهت مصرف و تامين نيازهاي پروتئيني درون سلول هاي مومي چند وجهي ذخيره ميگردد.گرده ي گل علاوه بر اينكه در امر زنبورداري براي تغذيه ي زنبور عسل مورد استفاده قرار ميگيرد بلكه در صنايع مختلف منجمله آرايشي بهداشتي و پزشكي نيز مورد استفاده قرار ميگيرد.
..................
موم (Wax )
موم توسط چهار جفت غده ي موم ساز زنبوران كارگر سن مناسب ترشح شده و علاوه بر استفاده در ساخت و مرمت سلولهاي مومي در صنايع آرايشي در تهيه ي كرمها و لوسيونها متعدد كاربرد دارد.همينطور در صنعت دارو سازي و نیز در صنعت ریخته گری، شمع سازی و چاپ و رنگررزی نیزکاربرد دارد.و همينطور در بسته بندی، نگهداری و عمل آوری مواد غذائی و جلاها و واکسها...


بره موم (Propolis)
بره موم مخلوطی از مقادیر گوناگون موم زنبور و رزین ها است که توسط زنبور از گیاهان بویژه جوانه گلها و برگها جمع آوری شده است. خود بره موم دارای خاصیت آنتی باکتریال است برای همین بیشترین و بهترین کاربرد را در علم پزشكي براي درمان برخي بيماري ها دارد . همينطوراستفاده در مواد آرایشی، ضد آب کردن ظروف، به عنوان عایق حرارتي ويا در صنايع الكتريكي و...56
برای بکار بردن بره موم در داروها ابتدا باید عصاره خالص این ماده استخراج شود. سپس در داروها بكار برده شود. برای اینکه از حلال های مخصوص بره موم استفاده می شود. بره موم در گیلکول و اتانول حل می شود. عصاره هائی دارای 70 محلول اتيل الکل بعنوان مناسبترین عصاره در نظر گرفته می شوند. برای مثال در تهیه عصاره 10 از فرمول:


ژله شاهانه (Royall jelly)
ژله شاهانه یا بوسیله يك جفت غده هیپوفارنژل یا فوق حلقی زنبورهای کارگر جوان به منظور تغذیه به لاروها و زنبور ملکه ترشح میشود. از ژله شاهانه مصارف داروئی زیادی می شود.
ژله شاهانه به سبب وجود استیل کولین فشار خون را پائین می آورد و همینطور کلسترول خون را کنترل می کند. البته خواص درمانی زیادی برای این ماده شمرده شده است. مجمله ميتوان به: تقویت قدرت جنسی،نشاط آوری، تقویت حافظه و ...اشاره كرد. برای براي فراوري و استفاده این ماده در داروها و قرص ها معمولا ژله شاهانه را بصورت فریز خشک که بوسیله تبخیر مقدار آب حاصله از انجماد محصول در خلا بدست می آید تهیه می کنند(lyopgilization). در این روش خشکانیدن همه خواص اولیه محصول حفظ می شود. یعنی ترکیبات فرار که در اثر تبخیر در دمای بالاتر خارج می شوند حفظ می کند و به اجزا ناپایدار در برابر گرما صدمه نمی زند.
يكي از رايجترين روش نگهداري ژله شاهانه به صورت تركيب هموژن ليوفيليزه آن با عسل درون شيشه هاي كدر در برودت يخچال است.
زهر(Venom)
تمامی حشرات که قدرت نیش زدن دارند در راسته بال غشائیان قرار می گیرند زنبور نیز در این راستا قرار می گیرد که نیش این حشره از تغییر دستگاه تخم ریزی در کارگران بوجود می آید.هر زنبوركارگر سن مناسب 0.3ميكرو ليترزهر توليد ميكند كه 0.2ميكرو ليتر آن تبخير و 0.1ميكرو ليتر آن به شكل پودر باقي ميماند.به عبارتي از هر 10000زنبور كارگر سن مناسب مي توان 1گرم زهر خالص توليد كرد. زهر زنبور نیز به شکل های گوناگونی نگهداری می شود مثلا به شکل پودر و یا حالت مایع و یا اینکه به شکل قرص و کرم. خواص مختلفی هم دارد در درمان بیماریهای عصبی، صدمات رباط، درد عضلات و ... بکار رفته است. معمولا به شکل قرص و کرم مصرف می شود و یا بصورت آمپول و تزریق زیر جلدی استفاده می شود.شرایط نگهداری و بسته بندی زهر نیز مانند ژله شاهانه است یعنی در شیشه های تیره و بدور از نوردر یخچال نگهداری کرد.

1 قسمت بره موم + 9 قسمت الکل استفاده می شود. به طور میانگین تولید بره موم هر کندو در سال 10 الی 300 گرم می باشد.

زهر زنبور عسل
http://www.ir-agri.com




ور

 



:: موضوعات مرتبط: درسی، ،
نويسنده : حسن طاوسی


پاک کردن انواع لکه


 پاک کردن انواع لکه ها از روي لباس 
 


قبل از هر اقدامي فراموش نکنيد که بايد براي پاک کردن هر نوع لکه اي سرعت عمل داشته باشيد و بطور کلي; از قسمت پشت لکه بايد شروع نماييد. به اين ترتيب از پخش شدن لکه جلوگيري بعمل مي آيد.
- هنگامي که پارچه ديگري را به محلول لکه بر آغشته کرديد و مي خواهيد از آن براي پاک کردن لکه استفاده کنيد، پارچه را بر روي لکه نماليد بلکه پارچه را روي لکه بفشاريد و با سيستم ضربه اي عمل نماييد.
-  براي پاک کردن لکه ابتدا از محدوده خارجي لکه شروع کنيد و به سمت وسط لکه ادامه دهيد.
- براي لکه هاي غيرچرب از آب سرد استفاده نماييد، آب داغ لکه غيرچرب را پايدار مي نمايد.
1) لکه خون: لکه را زير آب سرد قرار داده و آن را با آب سرد بشوييد. لکه از بين مي رود. در صورت عدم تاثير مي توانيد محلولي از نشاسته با کمي آب تهيه نماييد تا خمير غليظي شود آن را روي لکه خون بماليد. بعد از خشک شدن نشاسته، نشاسته را از پارچه جدا نماييد، سپس لباس را بشوييد لکه خون از بين مي رود.
2) لکه گل و لاي بر روي لباس:  يک عدد سيب زميني را با چاقو به دو نيم کنيد و بر روي لکه بماليد، سپس لباس را در آب سرد بخيسانيد و سپس با پودر رختشويي شستشو دهيد. در صورتي پايداري لکه، پارچه اي را به الکل آغشته کنيد و بر روي لکه بماليد.
3) لکه آدامس: براي از بين بردن آدامس با يک تکه يخ چند مرتبه بر روي آدامس بکشيد تا از روي لباس جدا شود. اگر آدامس از پارچه جدا نشد مي توانيد از بنزين استفاده کنيد.
4) لکه شکلات: ابتدا باقي شکلات را از روي پارچه برداريد سپس يک پارچه سفيد را چند لايه تا کنيد و زير پارچه در محل لکه قرار دهيد. حال به نسبت مساوي سرکه و الکل را مخلوط کرده با پنبه روي محل بکشيد و با پنبه ديگر روي آن را خشک کنيد. چنانچه با اين روش لکه پاک نشد مي توانيد از آب اکسيژنه استفاده نماييد و در آخر پارچه را با آب گرم و صابون بشوييد.
5) لکه روژ  لب: خمير دندان بر روي لکه بماليد و سپس لکه را با آب گرم شستشو دهيد. يا محل لکه را در گليسيرين بخيسانيد سپس روي لکه را  الکل يا بنزين بماليد پارچه اي که آغشته به محلول پودر رختشويي شده را روي لکه بماليد بعد در محلول پودر رختشويي بشوييد، سپس خوب آبکشي کنيد.
6) لکه بستني: پارچه لک شده را با محلول آب و مايع لباسشويي خيس کنيد و بعد با پنبه اي آغشته به بنزين روي آن بکشيد و بعد آبکشي کنيد.
7) لکه آبميوه: اگر اين لکه بر روي پارچه سفيد بود با آب و صابون آن را بشوييد. اما اگر لکه روي پارچه پشمي بود، آب اکسيژنه را با چند قطره آمونياک مخلوط کرده با آن لکه را پاک کنيد. اگر لکه روي پارچه هاي ابريشمي سفيد و يا رنگي بود آب و الکل سفيد 90درصد را به نسبت مساوي مخلوط کرده و با آن لکه را محو کنيد. يا مقداري نمک بر روي لکه بريزيد و سپس آن را 10دقيقه در آب سرد بخوابانيد. پس از آن با آب گرم و پودر رختشويي بشوييد.
8) لکه ميوه هاي رنگين: لکه ميوه هايي که رنگين هستند (توت فرنگي، آلبالو و...) را مي توان با آب و آمونياک شستشو داد و نيز مي توان مقداري نمک روي لکه ريخته و بعد از مدتي با پودر رختشويي بشوييد و اگر لکه نرفت مي توان از محلول کلر استفاده کرد.
9) لکه تمشک: محل لکه را در محلول پودر رختشويي بخيسانيد و اگر شستيد و نرفت مقداري ماست رويش بريزيد. سپس با آب گرم شستشو دهيد.
10) لکه آبرنگ: لکه با آب سرد بشوييد سپس آن را با آب نيمگرم و پودر رختشويي بشوييد و آبکشي نماييد. اگر هنوز لکه برطرف نشده، پنبه را به گليسيرين آغشته نموده و روي آن بماليد، سپس با آب گرم و پودر رختشويي بشوييد و آب بکشيد و اگر نتيجه نگرفتيد از «تربانتين» استفاده نماييد.
11) لکه رنگ هاي پلاستيکي: باقيمانده رنگ را از روي پارچه بتراشيد سپس لکه به مدت 10دقيقه در نفت بماند و بعد با آب گرم و صابون بشوييد و آبکشي نماييد.
12) لکه تازه رنگهاي روغني: پاک کردن لک کهنه رنگهاي روغني تقريبا غير ممکن است اما در صورتي که هنوز خشک نشده باشد اضافه رنگ را از روي پارچه بتراشيد بعد پنبه اي را به تربانتين آغشته کنيد و روي لکه بماليد سپس با پنبه ديگري پاک کنيد اين کار را چندين بار تکرار کنيد و ته رنگ را نيز با آب گرم و پودر لباسشويي از بين ببريد.
13 ) لکه زنگ زدگي: براي پاک کردن لکه زنگ زدگي لکه را 10دقيقه در آب ليموي تازه که به آن نمک زده ايد خيس کنيد سپس لباس را با آب بشوييد.
14) لکه شمع و مدادهاي چرب آرايشي: ابتدا باقي مانده لکه را با جسمي نوک تيز به آرامي برداريد. سپس دو تکه دستمال توالت در دو طرف لکه قرار دهيد. سپس اتوي گرم را بر روي يکي از کاغذها در محل لکه فشار دهيد. به اين ترتيب، چربي موجود در لکه آب مي شود و جذب دستمال يا کاغذهاي طرفين مي شود.
15) لکه چاي و قهوه: براي از بين بردن لکه چاي، فورا پارچه خيس را روي لکه بکشيد. اگر پاک نشد، پارچه را آغشته به آب و پودر لباسشويي کنيد بر روي لکه بکشيد فورا تميز مي شود.
16) لکه زردي اتو: اگر لباس کتاني بر اثر گرماي زياد اتو زرد رنگ شده مي توانيد پياز را دو نيم کرده و روي لکه بماليد لکه هاي زرد برطرف خواهد شد و بعد لباس را داخل آب سرد 10 دقيقه خيس کنيد و بعد آن را بشوييد. يا از محلول آب اکسيژنه استفاده نماييد.
17) لکه واکس: ابتدا پارچه اي را خيس کنيد و روي آن بکشيد. سپس روي پارچه مقداي مايع ظرفشويي ريخته و بر روي لکه بکشيد. بعد دوباره با پارچه خيس ديگري روي لکه بکشيد اگر لکه کاملا از بين نرفت، با پارچه آغشته به الکل بر روي لکه بکشيد، تا کاملا تميز شود.
18) لکه قير: لکه قير را در بنزين بخوابانيد و سپس با آب و مواد شوينده شستشو دهيد و بعد در معرض آفتاب بگذاريد.
19) لکه روي چرم: پنبه اي را با روغن زيتون آغشته نماييد و روي چرم بکشيد و بعد با يک پنبه تميز و نمدار روي چرم را پاک کنيد.
20) پاک کردن لکه چربي از چرم: براي پاک کردن لکه چربي از روي کاپشن يا چکمه چرمي روي لکه چربي مايع ظرفشويي بماليد و بگذاريد خشک شود و سپس با دستمال آن را جلا دهيد.
21) لکه شير: براي از بين بردن لکه شير آمونياک را به مقدار زياد رقيق کرده و کمي نمک به آن بيفزاييد و لکه را با اين محلول پاک نماييدو بلافاصله آب بکشيد.
22) لکه عرق بدن: اگر لباس سفيد است کافيست مقداري محلول آب نمک تهيه کنيد و لکه را مدت يک ساعت در آن قرار دهيد تا پاک شود. براي پاک کردن لکه عرق از يقه لباس ازخمير جوش شيرين وسرکه سفيد کمک بگيريد اين خمير را روي محل مورد نظر بماليد بعد از چند دقيقه شستشو دهيد و براي پاک کردن لکه هاي عرق برسطح لباس مي توانيد از محلول رقيق شده سرکه يا آب ليمو نيز کمک بگيريد.
23) لکه جوهر: براي از بين بردن لکه جوهر مي توانيد لکه را پنج دقيقه در شير بخوابانيد، سپس آنرا با آب معمولي بشوييد لکه به راحتي از بين مي رود.
24) پاک کردن لکه مرکب: محل لکه را در مخلوطي از سرکه سفيد والکل قرار دهيد تا مرکب در آن حل شود بعد با آب سرد آن را شستشو دهيد.
25) لکه سس گوجه فرنگي: ابتدا باقي مانده لکه را با جسمي نوک تيز به آرامي برداريد. پارچه اي ديگر را به الکل آغشته کنيد، و آنرا روي لکه فشار دهيد بعد در آب سرد با مواد شوينده بشوييد.
26) لکه چسب: يک تکه پارچه را آغشته به سرکه کرده و روي چسب بگذاريد. چسب، سفتي خود را از دست داده و از لباس جدا مي شود.
27) لکه روغن: براي تميز کردن لباس هايي که روغني شده لباس را در نوشابه بخيسانيد و سپس آن را با آب و پودر لباسشويي بشوييد.
28) لکه چربي: براي از بين بردن لکه چربي قسمت لکه شده را با کمي محلول نمک و الکل بماليد. اگر لکه چربي روي پارچه ابريشمي است با کاغذ توالت روي قسمت لکه شده را بپوشانيد و اتوي داغ را محکم روي آن فشار دهيد تا لکه ناپديد شود.
29) لکه روغن ماشين: اگر لباس کتاني يا ابريشمي لک سياه روغن ماشين را گرفت روي لکه ها را روغن بماليد و بگذاريد 12ساعت بماند و سپس آن را با بنزين پاک کنيد. براي لباس چرمي مي توانيد مقداري وازلين روي لکه بماليد و بعد از يک ساعت و نيم با تتراکلرورد پاک کنيد سپس با يک تکه پارچه پشمي آن را جلا دهيد.
30) لکه نوشابه: قشر نازکي از نمک يا پودر تالک (پودر بچه) روي لکه بريزيد و آن را  تا يک ساعت بگذاريد بماند سپس با کمي مايع ظرفشويي و آب گرم شستشو دهيد.
31) پاک کردن لکه تخم مرغ: براي پاک کردن لکه تازه تخم مرغ محل لکه رابا آب سرد بشوييد بعد با آب ولرم وصابون محل لکه راشستشو دهيد و سپس با الکل و محلول رقيق آمونياک اثر لکه را برطرف نماييد.
32 ) لکه زرد سيگار: اگر لباس شما در اثر سوختگي يا سيگار زرد شده حبه قندي را روي لکه بکشيد و آنقدر اين کار را ادامه دهيد تا لکه از بين برود و سپس آن را با آب و پودر لباسشويي بشوييد.



:: موضوعات مرتبط: درسی، ،
نويسنده : حسن طاوسی